Chemische broei. Grote kans dat je hier nog nooit van gehoord hebt. Toch kan je er – net als iedereen – mee te maken krijgen. Zeker nu steeds vaker drogende, natuurlijke oliën als oplosmiddel gebruikt worden in uiteenlopende producten. Deze oliën zijn beter voor het milieu dan synthetische oplosmiddelen, maar ook brandgevaarlijker dan je zou denken.
Samen met Richard Scheerder, brandonderzoeker bij Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland, doet Arjan Hendriksen uit de doeken waar het gevaar schuilt en hoe je brand voorkomt. Hendriksen is manager risicobeheersing bij Interpolis.
Olie en textiel vormen een gevaarlijk duo
Drogende, natuurlijke oliën en was worden steeds vaker in huishoudelijke en industriële producten toegepast. Hierdoor neemt het risico van chemische broei toe met brand als mogelijk gevolg. Bij het drogen van natuurlijke oliën komt veel warmte vrij. Als deze warmte niet weg kan, loopt de temperatuur steeds verder op. Materialen die in deze olie gedrenkt zijn, gaan smeulen en kunnen uiteindelijk zelfs vlam vatten.
In mijn column over veiligheid in de sauna beschreef ik al hoe broei kan ontstaan in wasgoed dat is doordrenkt met massageolie. Ook werkkleding, poetslappen, kwasten, en verfrollers kunnen vlam vatten als gevolg van chemische broei. Andere voorbeelden zijn vervuilde verffilters in de spuiterij van bijvoorbeeld autoschadeherstelbedrijven en interieurbouwers.
Recent brandde een schuur af door chemische broei. De eigenaar had zijn parketvloer met lijnolie gepoetst en na afloop de poetslappen op een hoop gelegd in de schuur. Binnen enkele uren ontstond broei en begonnen de doeken te branden. De schuur brandde volledig af.
Olie gemorst? Ruim het veilig op.
Ook spijsoliën zoals zonnebloemolie en sojaolie zijn niet zo onschuldig als je misschien denkt. Als je bijvoorbeeld gemorste zonnebloemolie opdoet met een theedoek, kan daarin later chemische broei ontstaan.
Zelfs als je de theedoek direct in de wasmachine stopt. Bij 40 graden, wordt de olie namelijk niet uit de doek gewassen. Stop je ‘m daarna in de droger dan kan er brand ontstaan. De oplossing: was kleding en doeken die doordrenkt zijn met organische olie op minstens 60 graden.
Bedrijven gebruiken doorgaans absorptiekorrels om gemorste olie op te ruimen. Ook dit is niet zonder risico. Als de korrels worden weggegooid in een niet goed sluitende container, kan broei en uiteindelijk brand ontstaan.
Pas op met deze stoffen
Chemische broei kan optreden bij plantaardige en dierlijke oliën zoals lijnzaadolie en visolie. En bij producten waarin dit soort olie verwerkt is zoals verven en lakken. Etherische oliën zoals massage olie, kunnen eveneens chemische broei veroorzaken.
Zo voorkom je brand
- Lees altijd de gebruiksaanwijzing van producten die natuurlijke olie bevatten
- Leg gebruikte doeken, werkkleding en andere materialen niet op een hoop, dan kan de warmte niet weg.
- Spoel gebruikt textiel zorgvuldig uit en laat het goed drogen door het buiten op te hangen of uit te spreiden. Er kan namelijk geen broei ontstaan in materiaal dat kurkdroog is.
- Bewaar gebruikte poets- of handdoeken in een zelfsluitende, metalen container. Zonder zuurstoftoevoer kan geen brand ontstaan. Bewaar ze thuis dus ook niet in een mandje in de meterkast.
- Heeft u hout met een olielaag geschuurd? Leeg de afvalzak van de schuurmachine dan direct in een zelfsluitende metalen afvalbak.
Wil je meer weten? Kijk dan op www.interpolis.nl/bedrijfsrisico, download de preventiekaart broei of stuur een e-mail naar [email protected].
Arjan Hendriksen is manager risicobeheersing bij Interpolis. In een reeks bijdragen laat hij bedrijven zien hoe ze doordacht kunnen omgaan met risico’s. Interpolis is partnerexpert van Z24.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl