Het is een doodnormale werkdag ergens in april 2014 als ondernemer René Waal een telefoontje krijgt van zijn accountant. Of hij zijn bedrijf wil verkopen.
Waal is verrast. Hij is helemaal niet op zoek naar een koper. Uit het niets wil er nu een partij instappen bij Technical Lubricants International, het 26 jaar oude familiebedrijf waar hij sinds 2003 de leiding heeft. Hij denkt erover na en besluit het gesprek aan te gaan. Praten kan altijd.
Technical Lubricants, afgekort tot TecLub, is een klein mkb-bedrijf zoals er duizenden zijn in Nederland: een tiental medewerkers, een honkvaste directeur en een jaaromzet van net geen 10 miljoen euro. De onderneming is gevestigd op een doorsnee bedrijventerrein in het Noord-Hollandse Uitgeest, een net zo onopvallende locatie als de producten die er gemaakt worden.
Want op de remvloeistof, motorolie en antivries die het bedrijf levert aan klanten, zul je de naam TecLub niet aantreffen. Autobouwers, garagehouders, tankstations en supermarkten verkopen de autochemieproducten van het bedrijf onder hun eigen merknaam. Private label, heet dat.
Daarmee is TecLub behoorlijk succesvol op een markt waar volgens onderzoeksbureau Research and Markets jaarlijks bijna 5 miljard euro in omgaat. Het bedrijf is in 35 landen actief, heeft geen schulden en zag de omzet vorig jaar met 20 procent groeien.
Roetfilter voor diesels
"Wij zijn goed in het opsporen van chemische componenten, het maken van producten conform klanteisen en vervolgens de verkoop", zegt directeur René Waal. Hij noemt als voorbeeld de roetfilters die sinds een jaar of tien op de meeste dieselauto's zijn geïnstalleerd. Die kunnen verstopt raken.
Waal hoort van klanten die leveren aan garagebedrijven al vrij snel van dit probleem, met daarbij de vraag of TecLub een oplossing heeft. "We zijn rond gaan bellen in ons netwerk, op zoek naar partijen die daar al verder in zijn", vertelt Waal.
Hij vindt een maker van brandstofadditieven die aan autofabrikanten exact het product levert waar hij naar op zoek is. Door een vloeistof toe te voegen aan de diesel verbranden roetdeeltjes bij een lagere temperatuur. Daardoor blijft het filter bij normaal gebruik veel schoner.
Waal benadert de partij, sluit een deal en vult flessen met de roetfilterreiniger. Dat is de kracht van TecLub: het vertalen van een industriële oplossing naar een product dat reparateurs, onderdelenleveranciers en andere bedrijven in de tweedelijns automarkt kunnen gebruiken.
Akkefietje met Arabier
Om die schakelrol te vervullen, zijn goede contacten cruciaal. Wat dat betreft kan het bedrijf bogen op jarenlange ervaring in de autobranche. Oprichter van TecLub is Jaap Waal, vader van René. In de jaren tachtig is hij exportmanager bij een bedrijf dat nu onderdeel is van Total, als een klant uit het Midden-Oosten hem vraagt om een nieuwe firma voor de levering van oliën en vetten op te zetten.
"Dat heeft-ie gedaan en succesvol uitgebouwd", vertel René Waal. "Maar in het meest succesvolle jaar zijn ze uit elkaar gegaan, omdat de Arabier niet verder wenste te voorfinancieren. Mijn vader wilde zijn klanten niet laten zitten en is toen TecLub begonnen."
Dat was in 1988. René Waal stapt in 2002 in bij het bedrijf, als hij het aandelenpakket overneemt van zijn vaders zakenpartner. “Die wenste de boel te consolideren, terwijl de ambities bij mijn vader hoger lagen. Ik vond zelf ook dat er veel potentie was.”
Ski-ongeluk en gebroken nek
En dan slaat na een jaar het noodlot toe. Vader Jaap breekt zijn nek bij een ski-ongeluk en is een tijd uit de running. Zoon René, afgestudeerd econoom, staat er op 27-jarige leeftijd plotseling alleen voor. Ervaring met het leiden van een bedrijf heeft hij niet; op zijn cv prijken slechts een baan op de marketingafdeling van accountant Ernst & Young en een traineeship bij uitgever VNU.
De kersverse directeur krijgt al gauw te maken met moeilijke omstandigheden. Door het uitbreken van de Irakoorlog exploderen de olieprijzen en de euro stijgt flink in waarde ten opzichte van de dollar. “Dat heeft enorme effecten op de handel als je internationaal zakendoet, zeker ook met olie”, geeft Waal aan. “Het was een lastige tijd, maar daardoor leer je snel.”
Waal verlegt al gauw de focus van het bedrijf, van traditionele olie en vetten naar hightech toevoegingen en reinigers met hogere marges. “Voor olie en vet zijn internationale specificaties, dus het is moeilijk om je te onderscheiden”, zegt Waal. “Dan is het lastig vechten tegen grote jongens die scherpe prijzen kunnen bieden.”
De nieuwe strategie pakt goed uit. De omzet groeit, de marges stijgen fors en dat allemaal met een minimale overhead. TecLub heeft geen dure machines, geen grote panden, geen productiemateriaal en slechts tien medewerkers, van wie er ook nog eens twee parttime in dienst zijn. “We besteden alles uit”, zegt Waal. “Als je dan ziet wat voor omzet we draaien, is dat gewoon heel goed.”
Ongevraagd bod
Dat heeft ook de geïnteresseerde koper door die zich plotseling meldt in het voorjaar van 2014. Waal gaat om tafel zitten met de partij, die hij niet bij naam wil noemen, maar de gesprekken draaien op niets uit. “Ik vond deze partij uiteindelijk niet serieus genoeg om zaken mee te doen.”
Hoewel het traject stukloopt, is het ongevraagde bod aanleiding voor Waal om de toekomstplannen tegen het licht te houden. “Ik liep al een tijdje mee. Dan ga je zelf ook nadenken: wil ik dit nog zolang in deze vorm of willen we doorgroeien?”
Het laatste, concludeert hij. Ook omdat hem een onbehaaglijk gevoel bekruipt: “We ondernemen wat voorzichtiger omdat al het kapitaal in de zaak zit. Dat zet je liever niet op het spel, maar daardoor laten we misschien ook kansen liggen.”
Wil TecLub nog grote stappen zetten, dan heeft Waal een investeerder nodig, om het risico mede te dragen. Hij neemt adviesbureau Baker Tilly Berk in de arm en stelt een bidbook samen voor potentiële kopers.
Deal met MKB Fonds
Uiteindelijk hapt MKB Fonds toe, een investeringsfonds uit Amsterdam dat zo’n 35 miljoen euro aan vermogen beheert en belangen heeft in onder meer het Nederlandse scootermerk AGM en voedselverwerkingsbedrijf Van Ruiten Food. December 2015 zetten Waal en MKB Fonds de handtekening onder een deal waarmee de investeerder een meerderheidsbelang in TecLub verwerft, zo werd donderdag bekend. Financiële details werden daarbij niet genoemd.
De klik was er vrijwel meteen, zegt Waal. “Het zijn twee jonge kerels, ongeveer van mijn leeftijd. Ze waren heel snel met reageren, enthousiast en hadden ongeveer dezelfde ideeën.”
Hoewel MKB Fonds de meerderheid van de aandelen in bezit heeft, is Waal niet bang dat hij zijn vrijheid als directeur kwijt is. “We hebben duidelijke afspraken gemaakt over wie wat kan en mag beslissen. Ik ben uiteindelijk gewoon bestuurder en dat blijf ik ook.”
MKB Fonds helpt in eerste instantie met het professionaliseren van de onderneming. Zo heeft Waal op advies van hen nieuwe software aangekocht om sneller managementrapportages uit te draaien. En het uitgebreide zakelijke netwerk van de investeringsmaatschappij komt ook van pas. Daaruit heeft TecLub al drie partijen benaderd waar het mogelijk zaken mee kan doen.
Stap buiten de autobranche
Nu de investeerder aan boord is, wil Waal de komende jaren versneld groeien. Er liggen enorme kansen in Azië en Afrika, waar het autobezit rap toeneemt maar de markt voor hoogwaardige autochemische producten nog in de kinderschoenen staat.
Daarnaast wil hij stappen zetten buiten de autobranche; motoren van bijvoorbeeld plezierjachten hebben ook smeer- en reinigingsmiddelen nodig. Tot slot denkt hij aan overnames, waarbij MKB Fonds financieel kan helpen.
Zelf is Waal nog lang niet uitgekeken op zijn werk. De dagelijkse leiding van het bedrijf heeft hij grotendeels overgedragen aan collega’s, zodat hij zich kan richten op het uitwerken van de strategie. “Ik heb ineens een andere functie en dat spreekt me aan”, zegt Waal, die deze week 41 jaar is geworden. “We gaan een nieuwe fase van groei in, de remmen moeten eraf. Ik heb er zin in.”