- Het Russische leger heeft zich zaterdag teruggetrokken uit de strategisch belangrijke stad Lyman in de regio Donetsk.
- Vrijdag kondigde president Vladimir Poetin nog de annexatie aan van vier Oekraïense regio’s, waaronder Donetsk.
- Het contrast tussen de claims van Rusland en de realiteit op het slagveld in Oekraïne wordt steeds groter.
- Lees ook: Amerikaanse spionagevliegtuigen lijken Russische exclave Kaliningrad in de gaten te houden wegens mogelijke nucleaire dreiging
Een dag na de annexatie door Rusland van onder meer de Oekraïense regio Donetsk, heeft het leger toegegeven de strategische plaats Lyman in Donetsk te hebben opgegeven. De troepen hebben zich teruggetrokken, bericht het ministerie van Defensie in Moskou.
De stad werd al dagen vrijwel omsingeld vanuit het noorden, westen en zuiden door Oekraïense troepen. Die gaven zaterdag aan de plaats te zijn binnengetrokken.
Lyman viel na gevechten op 27 mei in handen van de Russen en pro-Russische milities. Het werd hun bolwerk in de streek. En het verlies, zo kort na de annexatieplechtigheid in Moskou, is niet alleen een psychologische tik voor de Russen.
Het verkeersknooppunt Lyman is strategisch belangrijk, omdat het voor de Oekraïense strijdkrachten een springplank zou kunnen zijn voor de herovering van meer plaatsen in de Donetsk regio, zoals het 40 kilometer verderop gelegen Lisitsjansk en Sjeverodonetsk.
Annexatie van delen Oekraíne door Rusland verhoog inzet in de oorlog
De inlijving door Rusland van deels bezette Oekraïense provincies tekent "de ernstigste escalatie sinds het begin van de oorlog" tegen Oekraïne, zei NAVO-chef Jens Stoltenberg. Hij sprak van een "sleutelmoment" in de nu ruim zeven maanden durende oorlog.
Rusland mobiliseert sinds vorige week honderdduizenden extra militairen en schermt steeds nadrukkelijker met zijn kernwapens, aldus Stoltenberg. Samen met de annexatie van vrijdag brengt dat het conflict tot een voorlopig hoogtepunt. Maar Rusland "toont met dat alles geen kracht, maar zwakheid", stelde de secretaris-generaal van het westerse bondgenootschap.
De annexatie zal de Russische president Vladimir Poetin in ieder geval niet baten, waarschuwde Stoltenberg. Oekraïne houdt "alle recht om de bezette gebieden te bevrijden". En Poetin zal niet slagen in zijn opzet om Oekraïnes medestanders af te schrikken. Wie denkt Kiev om terughoudendheid te moeten vragen uit angst voor een Russische kernaanval "zwicht voor nucleaire chantage", aldus de Noor.
De dertig NAVO-landen zullen doorgaan met hun hulp aan Oekraïne, zei Stoltenberg. Zolang als dat nodig is, zodat het zijn verloren grondgebied kan heroveren. De alliantie roept de rest van de wereld op de "schaamteloze veroveringspogingen" van Moskou te verwerpen.
De NAVO-chef wilde niet ingaan op het verzoek van Oekraïne om versneld tot het bondgenootschap te worden toegelaten. De NAVO richt zich "op het leveren van onmiddellijke steun aan Oekraïne om het te helpen zich te verdedigen tegen de brute Russische invasie", zei hij.
Rusland gebruikt veto om veroordeling door VN-veiligheidsraad te blokkeren
Zoals verwacht heeft Rusland vrijdagavond in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties zijn veto gebruikt om een resolutie tegen te houden waarin de annexatie door het land van delen van Oekraïne werd veroordeeld. De resolutie was ingediend door de VS, enkele uren nadat de Russische president Vladimir Poetin de annexatie had bekrachtigd.
De resolutie bestempelde de referenda als "illegaal en riep de internationale gemeenschap op de annexaties niet te erkennen. Ook zou Rusland per direct zijn troepen moeten terugtrekken uit Oekraïne.
De Amerikaanse ambassadeur bij de VN, Linda Thomas-Greenfield, zei aan het begin van de zitting dat de "Verenigde Naties gebouwd zijn op het idee dat geen enkel land ooit meer andermans gebied met geweld mag innemen". De resolutie was echter van meet af aan gedoemd te sneuvelen. "Verwachten jullie werkelijk dat Rusland een dergelijk voorstel zal overwegen en steunen?" vroeg de Russische VN-ambassadeur Vasili Nebenzia retorisch.
China, de belangrijkste bondgenoot van Rusland in de Veiligheidsraad, onthield zich van stemming, net als de niet-permanente leden van de Veiligheidsraad India, Brazilië en Gabon.
De provincies Donetsk, Loehansk, Cherson en Zaporizja zijn voor een groot deel door Russische troepen bezet en er zijn deze week referenda gehouden over aansluiting bij Rusland. Volgens de omstreden uitslagen heeft vrijwel iedereen ervoor gestemd om bij Rusland te horen. De referenda en de annexaties worden internationaal niet erkend. VN-chef António Guterres heeft de annexatie veroordeeld als onwettig en vreest escalatie van de oorlog.
De Europese Unie heeft net als de VS vrijdag beklemtoond dat de unie deze annexaties nooit zal erkennen. De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra noemt de annexatie "volstrekt illegaal".