Wat gaat de komende week beloven? Afgelopen vrijdag 7 mei leken de financiële
markten op een soort kantelpunt te staan: vertrouwen we het of vertrouwen we
het niet?

De euro krabbelde die vrijdag wat omhoog, de goudprijs leverde wat in.

Daarnaast bleek dat Portugal en Spanje afgelopen week met enig succes
obligaties in de markt weg konden zeggen. Portugal herfinancierde een
buitenlandse schuld van een half miljard en Spanje kon 2,5 miljard euro
herbelenen. Ja, de risicopremies die beide landen moeten betalen zijn hoger
dan een maand geleden als gevolg van het gedaalde vertrouwen in de
Zuid-Europese economieën, maar de renteopslagen vielen nog mee; ze hadden
veel hoger kunnen zijn.

Dag Souvlakicrisis…
Griekenland zelf is voorlopig een gepasseerd station voor
obligatiehandelaren. Sinds kredietbeoordelaar Standard & Poor’s Griekse
obligaties tot ‘rommel’ verklaarde (junk status), zijn die obligaties
radioactief: niemand wil ze, alleen de echte cowboys van de financiële
markten denken er nog iets uit te kunnen halen als de boel omvalt.

Het enige waar financiële partijen met Griekse obligaties in hun bezit zich
nog steeds grote zorgen over maken is de kans op een gedwongen
herstructurering van die Griekse schulden. De angst is dat de Grieken hun
schuldeisers gaan dwingen om genoegen te nemen met een afbetaling die maar
een fractie van de originele schuld bedraagt, wat zal zorgen voor grote
verliezen door afschrijvingen door de obligatie-bezittende banken.

...hallo Paellacrisis?
De vraag was tot vrijdag of de Griekse problemen over zouden slaan naar
Spanje. Die kans is nog altijd aanwezig maar is wel afgenomen. Naast de al
genoemde, redelijk goed afgelopen herfinanciering meldde de Spaanse regering
op vrijdag dat het land officieel uit de recessie lijkt te zijn: in de
eerste drie maanden van 2010 groeide de economie met 0,1 procent.

Dat is niet veel, maar het betekent niettemin dat het ergste voor Spanje
wellicht over is. Dat is belangrijk, want de Spaanse regering raakt door
haar financiële ruimte heen om in te grijpen. Met meer dan 20 procent
werkloosheid en 45 procent jeugdwerkloosheid heeft Spanje meer
belastinginkomsten uit bijvoorbeeld een groeiende economie nodig.

Zorgen
Zijn de problemen voorbij? Marktpartijen vertrouwen het verhaal nog steeds
niet en vrezen dat de hulp aan Griekenland slechts uitstel van executie is.
Langzaam groeit het besef dat de bezuinigingsmaatregelen van de Griekse
regering de economie uiteindelijk slechter maken dan goed is, met als gevolg
dat de Grieken uiteindelijk alsnog failliet gaan en de marktpartijen kunnen
fluiten naar hun geld.

De banken moeten afschrijven, er volgen nieuwe verlagingen van de
kredietwaardigheid van Portugal en Spanje, en het gedonder begint pas goed.

Het lijkt op het spelletje 'wie het eerst met de ogen knippert'. Europa en het
Internationaal Monetair Fonds (IMF) gaan 110 miljard euro in Griekenland
stoppen. Het redden van Portugal en Spanje gaat op dezelfde manier niet
lukken, dat is gewoon te duur. Zelfs een bank als Goldman Sachs snapt dat.
In een analistenrapport dat vrijdagnamiddag de deur uitging naar klanten en
de media steekt de geplaagde Amerikaanse bank, die desondanks veel van
obligatiemarkten en economieën afweet, juist de loftrompet over de Spaanse
economie en de maatregelen die de regering aldaar genomen heeft.

Dit weekeinde wordt hoogstwaarschijnlijk zelfs een permanent noodfonds in het
leven geroepen door de Eurolanden, dat veel sneller in kan grijpen om de
rust te herstellen, mocht een tweede 'Griekenland' de kop opsteken. Een goed
idee, dat de markten meer vertrouwen zou moeten geven.

Geïnvesteerde geld
Toch willen de marktpartijen op de een of andere manier de zekerheid dat ze
niet hun geïnvesteerde geld kwijtraken. Er zijn mogelijk zelfs investeerders
die het wel prima vinden dat er rotzooi getrapt wordt: ze hebben gezien dat
Europa met geld over de brug komt om Griekse leningen te herfinancieren.
Misschien, denken sommige fondsen, kunnen ze hetzelfde doen bij Spanje en
Portugal en zo van hun lastige obligaties af.

Maar misschien dat ze zich ook zullen realiseren dat ze, door zo nerveus te
blijven en hun pogingen hun geld terug te trekken uit Europa, ze meewerken
aan een 'self-fulfilling prophecy' die grote verliezen en afschrijvingen tot
een onvermijdelijkheid maakt.

Lees ook:

Akkoord
over permanent EU-noodfonds dichtbij

Analyse
Mathijs Bouman: kunnen we terug naar de gulden?

EU
wil voor maandag crisisplan hebben

EU-ministers
bijeen over crisisplan

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl