Dat bleek maandag 12 oktober uit woorden van DNB-voorzitter Nout Wellink en de
documenten van de Amsterdamse rechtbank.
ECB en DNB
"Het beroep van DSB op liquiditeiten van DNB en eurofaciliteiten (de
ECB – red.) was tot grote hoogte gestegen", zei Wellink, daarmee
aangevend dat Scheringa veel geld leende bij de centrale banken.
Scheringa leende 1 miljard euro onder de voorwaarden van de Emergency
Liquidity Assistance (ELA). Dat blijkt ook uit de beschikking van de eerste
verzoek bij de rechtbank die De Nederlandsche Bank deed op zondag tot
maandag nacht. Die stuurde DSB maandagavond naar alle media.
Krediet
Maar aan het goedkoop geld lenen aan DSB door de ECB en DNB kwam een einde.
Volgens Wellink omdat DSB niet voldeed aan de speciaal voor de kredietcrisis
opgerekte kredietregels voor banken.
"U weet dat we in de context van Frankfurt onconventioneel beleid voeren.
Monetaire autoriteiten zijn bereid geld uit te lenen. De bedoeling daarvan
is dat banken die niet op de kapitaalmarkt aan geld kunnen komen, een andere
oplossing kregen. Hier, bij DSB, kwam het liquiditeitstekort door mensen die
wegliepen, niet door marktfalen", verklaarde Wellink tijdens de
persconferentie.
In andere woorden: Wellink draaide kraan dicht omdat de noodhulp van de
centrale banken door Scheringa volgens hem oneigenlijk gebruikt werd.
Rechter
Het geld wat Scheringa al had gehaald bij de centrale banken was, zoals
gebruikelijk, een kortlopende lening. Die moest op woensdag 14 oktober zijn
terugbetaald.
DNB betwijfelde sterk of DSB die lening zou kunnen terugbetalen, zo blijkt uit
de door DSB verspreide procesdocumenten van de rechtbank. Vervolgens is
Wellink met dat vermoeden naar de rechter gestapt om DSB onder curatele te
laten stellen.
Daarnaast dreigde de solvabiliteitsratio (geld in kas in relatie tot schulden
en tegoeden) van DSB onder de wettelijk vereiste 8 procent te komen. Nog een
reden voor Wellink om naar de rechter te stappen.
Overigens was hier sprake van een zichzelf versterkend effect. Op het moment
dat DNB geen geld meer leende, moest Scheringa eventueel weglopende
spaarders uitbetalen met ander middelen, waardoor de kas vanzelf verder leeg
zou raken.
Betalingsproblemen
Toch oordeelde de rechtbank in eerste instantie dat de situatie nog niet
ernstig genoeg leek om DSB de facto insolvabel te verklaren en dus
bewindvoerders aan te stellen bij de bank. Dat kwam mede doordat het de
rechtbank onduidelijk bleef hoe zwaar het probleem van de claims op de
hypotheekportefeuille woog.
Het was nog niet zeker dat de hypotheken van DSB door de claim zo weinig waard
waren, dat de bank de leningen niet zou kunnen terugbetalen.
Maar toen het nieuws over de eerste, nota bene door DSB gewonnen procedure bij
de rechtbank uitlekte, namen spaarders "enkele tientallen miljoenen
euro's" op bij DSB, aldus Wellink tijdens de persconferentie.
Dat was voor de rechtbank genoeg reden om bij een tweede procedure
maandagochtend aan te nemen dat de liquiditeitspositie van DSB voorlopig zou
verslechteren. DSB zou derhalve mogelijk de ELA-lening van 1 miljard euro
niet terug kunnen terugbetalen.
Lees ook:
Analyse:
Dit zijn de hete aardappels bij DSB
Wat gebeurt er
met schuld en geld van de DSB-klant?
DSB
Bank onder curatele geplaatst
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl