Spanning bij Amerikaanse verkiezingen kan dollar raken

ANALYSE – Het ietwat verrassende maar onvermijdelijke terugtreden van Joe Biden als presidentskandidaat in juli was het startpunt van een periode vol onzekerheid. Waar Biden het in alle peilingen aflegde tegenover de Republikein Donald Trump, heeft Kamala Harris er echt een nek-aan-nekrace van gemaakt.

Sterker, de kandidaat van de Democratische partij lijkt richting 5 november nog een heel licht voordeel te hebben. We weten echter hoe zeer de peilingen er in 2020 en 2016 naast zaten en het aantal zwevende kiezers is anno 2024 erg hoog. Het is dus nog altijd een dubbeltje op zijn kant.

Hoe is het tot dit ’too close to call’-scenario gekomen? Het televisiedebat tussen Trump en Harris van afgelopen maand is een nipte overwinning geworden voor Harris. Dit blijkt uit de krappe voorsprong die de huidige vice-president heeft, zowel op landelijk niveau als voor de Amerikaanse staten.

In de ‘popular vote’ leidt Harris volgens RealClearPolitics met 49,1 procent tegenover 47,4 procent voor Trump. Let wel, toen Biden nog in de race was, had Republikein een voorsprong van ruim drie procentpunt. Hierbij moet uiteraard wel vermeld worden dat het behalen van de meeste stemmen landelijk, niet automatisch leidt tot de meeste kiesmannen.

Trump scoort sterker op economie, Harris op zorg

Vervolgens is het interessant om te zien hoe geregistreerde kiezers hun stem bepalen. Waar worden zij warm van? Opiniepeilers van Pew Research Center deden hier onderzoek naar en concludeerden dat de binnenlandse economie veruit het belangrijkste thema is (81 procent). De ranglijst ziet er verder als volgt uit:

• Economie (81%)
• Gezondheidszorg (65%)
• Benoemingen voor het Hooggerechtshof (63%)
• Buitenlands beleid (62%)
• Misdaadbestrijding (61%)
• Immigratie (61%)

Economie en immigratie zijn de thema’s die Trump heeft omarmd. Harris moet het juist hebben van haar standpunten rond de zorg, inclusiviteit en het ‘verenigen van het land’. Een zwak punt in de campagne van de Republikeinen is hun standpunt over abortus, zo blijkt uit het onderzoek.

Wetende dat de economie zwaar weegt voor kiezers, zou je denken dat de hoge inflatie van de laatste jaren de regerende partij zwaar wordt aangerekend. Biden heeft niet kunnen voorkomen dat de gewone, hardwerkende Amerikaan meer geld heeft moeten besteden aan boodschappen, brandstof en huisvesting.

Tegelijkertijd is de arbeidsmarkt uitermate veerkrachtig; er is nagenoeg sprake van volledige werkgelegenheid. Iedereen die wil, kan werken. Dat is iets waar de Democraten zich juist mee op de borst kunnen kloppen. Zo blijven de voors en tegens elkaar afwisselen en blijven beide kandidaten in balans.

Meer beweeglijkheid op financiële markten, als verkiezingsrace spannend blijft

De financiële markten hebben tot nog toe onderkoeld gereageerd op de politieke onvoorspelbaarheid. De marktindcator voor de beweeglijkheid van de dollar tegenover de euro over een periode van één maand is in de aanloop naar de verkiezingen wel gestegen, maar naar huidige maatstaven niet hoog.

Het is goed denkbaar dat beleggers mogelijk meer risico zullen inprijzen (dus een hogere risicopremie zullen vragen) naarmate de verkiezingsdag nadert. Dit is zeker het geval als het zo spannend blijft, of als de campagne van Trump aan kracht wint. Het idee is dus dat toenemende onzekerheid rondom de verkiezingen tot meer volatiliteit leidt en hogere kosten met zich meebrengt om dat risico af te dekken.

Markten houden nu eenmaal niet van onzekerheid en dit zal zich vertalen in risicomijdend gedrag. Normaal gesproken leidt dit tot een vlucht richting de dollar en dus ook een sterkere dollar. Dit staat te gebeuren wanneer in de peilingen geen van beide kandidaten een beslissende voorsprong lijkt te nemen.

Wat kunnen we van de dollar verwachten, als Kamala Harris voldoende kiesmannen achter zich krijgt of in de peilingen een beslissende voorsprong neemt? In ieder geval (veel) meer zekerheid dan bij een zege van Trump; het gaat immers voor een groot deel om continuering van het beleid van Biden. Wat wel in het oog springt, is verhoging van de belasting die Harris op het oog heeft, vooral voor de rijkere Amerikanen.

De dollar zal per saldo iets aan waarde inboeten ten opzichte van onder andere de euro bij winst van Harris, omdat investeerders zich schrap zetten voor zwakkere groei van de Amerikaanse economie, lagere inflatie en lagere rentetarieven van de centrale bank.

Voor de euro is een overwinning van Harris waarschijnlijk gunstig. Ze steunt de NAVO-bondgenoten en wil de Amerikaanse steun voor Oekraïne doorzetten. Valuta in Azië zullen bij winst van Harris waarschijnlijk opleven uit opluchting dat de handelsbelemmeringen die Trump van plan was in te voeren, niet doorgaan. Dan gaat het vooral om valuta zoals de Koreaanse won, de Thaise bath en de ringgit van Maleisië.

Praktisch het omgekeerde staat te gebeuren, als Trump de verkiezingen wint. Lagere belastingen jagen op korte termijn het bestedingsniveau op, maar hebben als risico dat de inflatie weer aantrekt. Zeker wanneer importheffingen worden verrekend in de prijzen in de winkels. Deze heffingen kunnen een handelsoorlog tot gevolg hebben, waardoor de dollar weer als save haven wordt gebruikt.

De valuta van opkomende markten, zoals Brazilië of Mexico, zullen het zwaar krijgen en ook de euro kan schade oplopen, wanneer Trump de NAVO in de steek laat en ook Europese bedrijven te maken krijgen met Amerikaanse importheffingen.

Hoe dan ook, wanneer de peilingen in het voordeel van de Republikeinen en Trump bewegen, dan neemt de volatiliteit sterk toe in de financiële markten. Het worden nog drie spannende weken.

Joey van Hanegem is een Foreign Exchange Dealer bij Ebury Nederland.