- Amerikaanse economen en beursexperts waarschuwen voor het barsten van een kredietzeepbel in de VS, wat nare gevolgen zal hebben voor de rentetarieven en de inflatie.
- Econoom Kent Smetters geeft aan dat de Amerikaanse staatsschuld binnen twintig jaar onhoudbaar kan worden, als het huidige beleid wordt doorgezet.
- Om je in te dekken tegen een economische crisis raadt Smetters aan om obligaties te kopen die meebewegen met de inflatie.
- Lees ook: Er is bijna geen econoom meer die een recessie voorspelt voor de VS – juist dat lijkt verdacht veel op de situatie vlak voor de kredietcrisis, volgens sceptische analist
De Amerikaanse economie heeft te maken met een kredietzeepbel die op enig moment zal barsten. Tenminste, dat is wat sommige economen en beursexperts geloven.
Hedgefondsmanager Mark Spitznagel, wiens bedrijf beleggers helpt om zich te beschermen tegen impactvolle en onvoorziene gebeurtenissen zoals financiële crises, voorspelt dat het barsten van de bubbel de aandelenmarkt in de ergste crash sinds 1929 zal storten.
Maar hoe erg kan het worden en wanneer zou dit kunnen gebeuren? Dat is moeilijk met zekerheid te zeggen. Econoom Kent Smetters zegt dat de staatsschuld van de VS binnen 20 jaar zo hoog kan worden, dat deze onhoudbaar wordt.
De uitgaven van de Amerikaanse overheid namen een hoge vlucht na de wereldwijde financiële crisis van 2008 en stegen ook fors tijdens de coronacrisis. De VS kampt hierdoor met forse begrotingstekorten, omdat de uitgaven van de overheid de belastinginkomsten overtreffen. De Amerikaanse overheid heeft fors geleend geld om dit verschil te kunnen overbruggen.
Om het een en ander in historisch perspectief te plaatsen: als je de Amerikaanse staatsschuld afzet tegen de omvang van de economie (het nationaal inkomen, bruto binnenlands product) dan bedraagt de staatsschuld 123 procent van het nationaal inkomen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog piekte dit percentage op 119 procent, als gevolg van de hoge militaire uitgaven.
In een rapport dat Smetters heeft geschreven, wordt geschat dat als de staatsschuld ten opzichte van het nationaal inkomen de drempel van 190 procent overschrijdt, de economie van de VS voorbij het point of no return is. De rentebetalingen over de schuld zouden dan zo hoog zijn, dat zelfs forse belastingverhogingen niet genoeg geld binnen zouden kunnen brengen om de schuld te kunnen aflossen.
De Amerikaanse regering zou dan geen andere opties meer hebben dan een enorme verlaging van de uitgaven, wat niet aannemelijk is, aldus Smetters.
"We bevinden ons vandaag de dag in een ongekende situatie, want niet alleen is de schuld erg hoog in verhouding tot de omvang van de economie, het grote grote verschil met de Tweede Wereldoorlog is dat de schuld naar verwachting niet zal afnemen", zegt Smetters.
"Sterker nog, juist het tegenovergestelde gaat gebeuren: de schuld zal naar verwachting blijven toenemen en we hebben nog nooit eerder in zo'n situatie gezeten."
Inflatie VS zou kunnen stijgen tot 9 procent
Economische groei verlichtte de situatie na de Tweede Wereldoorlog, waardoor de staatsschuld als percentage van het nationaal inkomen daalde tot 22 procent in 1974. Maar Smetters zegt dat de VS de staatsschuld dit keer niet met economische groei onder controle kan houden.
Zelfs als de economische groei de komende vijftig jaar verdubbelt, zal de overheidsschuld in verhouding tot de omvang van de economie nog steeds stijgen. Sociale zekerheid, de zorg en defensie behoren tot de grootste bijdragers aan stijgende uitgaven. Die maken het lastig om begrotingsoverschotten te realiseren om de schuld te verlagen.
"Overheden hebben wereldwijd de neiging om meer geld bij te drukken, als ze met een hoge schuld worden geconfronteerd. Zo kunnen ze gemakkelijker de schuld afbetalen, maar dat bijdrukken van geld veroorzaakt inflatie", aldus Smetters.
"Als de VS dit pad kiest, kan de inflatie stijgen tot 8 à 9 procent en een paar decennia aanhouden. De rentetarieven, inclusief de hypotheekrente, zouden dan in de dubbele cijfers lopen. En de rente op creditcards zou in de buurt kunnen komen van de 30 tot 40 procent", noemt hij als theoretische voorbeelden.
Het risico van wanbetalingen en afschrijvingen op schulden neemt tijdens een schuldencrisis flink toe voor bedrijven. Dat kan ook aandelenmarkten hard raken.
Het is lastig voor beleggers om in een dergelijk scenario positieve rendementen te behalen, maar je kunt je in theorie wel indekken. Smetters wijst in dit verband op obligaties die bescherming bieden tegen inflatie. Dit geldt bijvoorbeeld voor een speciaal type staatsobligaties, waarvan de waarde mee stijgt met de inflatie.