De Schotten zijn erg EU-gezind. Maar de kans bestaat dat ze na het Brexit-referendum gedwongen de EU moeten verlaten. Dan wacht er een belangrijke keuze voor Schotland: euro of pond?

Slechts 35 procent van de Schotten wil de Europese Unie verlaten, blijkt uit een peiling begin dit jaar van Panelbase. Ondertussen geven de polls gehouden in het hele Verenigd Koninkrijk aan dat 52 procent van de Britten bij het referendum op 23 juni voor een Brexit gaat stemmen.

De grootste partij van Schotland, de Scottish National Party, maakt zich zorgen over deze ontwikkeling en voert dan ook campagne om de Britten, of anders de Schotten, binnen de Europese Unie te houden.

Geld uit Brussel

De Schotse nationalisten zijn vooral bang voor het verlies van sociale zekerheden. “David Cameron wil af van sociale zekerheden en bescherming van werknemers. Ik vind dat juist de beste aspecten van de Europese Unie”, zei SNP-leider en eerste minister van Schotland, Nicola Sturgeon, maandag in een toespraak, schrijft de Financial Times.

Ook zijn veel Schotten bevreesd dat met het verlaten van de Europese Unie de conservatieve regering van Cameron te veel macht krijgt binnen het Verenigd Koninkrijk.

Daarnaast investeert Europa veel geld uit een speciale pot voor ontwikkeling van regio's in Schotland. Dat geld is bedoeld voor verbetering van de Schotse infrastructuur en educatie. Het lijkt onwaarschijnlijk dat Cameron het verlies van Schotse EU-gelden zal compenseren.

Pond of euro?

Dit alles kan ertoe leiden dat Schotland ervoor kiest dat onafhankelijkheid alsnog het beste pad is, bijna twee jaar nadat de Schotten in een referendum besloten om onderdeel van het VK te blijven.

Als Schotland na een Brexit binnen de EU wil blijven moet het land opnieuw onderhandelen over het lidmaatschap. Daarbij zullen de Europese lidstaten waarschijnlijk proberen de euro op te leggen aan het Schotse aspirant-lid. Nu heeft het VK, net als Denemarken, een uitzonderingspositie.

Gevolgen voor economie

De invoering van de euro betekent dat Schotland het enige land op het eiland Groot-Brittannië zal zijn zonder het pond. En dat kan negatieve gevolgen voor de economie hebben, want met twee verschillende valuta is het door wisselkoerseffecten moeilijker handelen.

Niet onbelangrijk, want het VK is veruit de belangrijkste handelspartner van Schotland. Exclusief olie en gas bedroeg de Schotse export naar het VK in 2014 ruim 62 miljard euro, aldus de Financial Times. De uitvoer naar de rest van Europa was goed voor bijna 15 miljard euro. Schotland heeft dus economisch heel wat te verliezen.

Ondertussen waarschuwen de pro-Europese Schotse liberalen eerste minister Sturgeon om het Brexit-referendum niet te gebruiken voor haar eigen gewin. De leider van de Schotse liberalen doet in The Independent een oproep: “Het EU referendum moet niet vanaf het begin als opmaat voor een referendum over Schotse onafhankelijkheid gebruikt worden.”

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl