De artsen van Ajax hadden eerder met het reanimeren van Abdelhak Nouri kunnen beginnen toen die tijdens een oefenwedstrijd vorige zomer in Oostenrijk elkaar zakte, erkent de club.

Nouri ligt nog altijd in coma, maar zijn situatie had volgens algemeen directeur Edwin van der Sar beter kunnen zijn geweest als er wel adequaat was ingegrepen.

Er zijn drie duidelijke fouten gemaakt, stellen cardiologen die de zaak op verzoek van Ajax hebben bestudeerd:

1.     Men was onvoldoende gericht op het meten van de hartslag, de circulatie en een eventuele reanimatie, en had lange tijd focus op het vrijmaken van de ademweg van Abdelhak.

2.     De aanwezige defibrillator had eerder ingezet moeten worden om zodoende een beter beeld van de situatie te krijgen.

3.     De behandelaars hadden, na het vrijmaken van de ademweg een moment van reflectie moeten inlassen omdat de situatie niet verbeterde.

Tot nu toe ontkende Ajax dat er fouten waren gemaakt en stelde de club niet juridisch aansprakelijk te zijn. Volgens Van der Sar heeft nieuw onderzoek - een 'third opinion' - een ander licht op de zaak geworpen en accepteert Ajax nu de volledige aansprakelijkheid.

Op een persconferentie in de ArenA bood van der Sar zichtbaar geëmotioneerd zijn verontschuldigingen aan de familie van Nouri aan. Ajax heeft veel kritiek gekregen op de kille en zakelijke benadering van de situatie rond Nouri die ernstige en blijvende hersenschade heeft opgelopen. De familie van de jonge middenvelder stapte begin deze maand naar de arbitragecommissie van de KNVB om de club aansprakelijk te stellen.

"Het moet vreselijk frustrerend zijn geweest dat het zo lang heeft geduurd dat onze lezingen uiteenliepen, bovenop het verdriet van wat Abdelhak is overkomen", zei Van der Sar daarover. "Maar wij baseerden ons op informatie van onze mensen. En die klopte dus niet. Het eerste wat wij dan ook gaan doen, is opnieuw in overleg treden met de familie Nouri."

Volledige verklaring

Dit is de volledige verklaring van Ajax, zoals Edwin van der Sar die maandagavond voorlas:

Dames en heren,

Dank voor uw komst op zo korte termijn. Wij hebben belangrijk nieuws over het verdere verloop van het verschrikkelijke voorval met Abdelhak Nouri vorig jaar. Op basis van nieuwe inzichten die wij helaas pas zeer onlangs hebben kunnen vergaren, komen wij tot nieuwe conclusies. Het komt erop neer dat de behandeling van Abdelhak op het veld in Oostenrijk in juli 2017 niet adequaat was. Wij erkennen dan ook aansprakelijkheid voor de gevolgen daarvan. Als eerste wil ik op deze plaats de familie Nouri onze  verontschuldigingen aanbieden voor het feit dat wij zo laat ons standpunt hebben gewijzigd.

Ik lees deze verklaring in zijn geheel voor  – het is ook voor mij een aangrijpende situatie en ik wil hiervoor de juiste woorden gebruiken.

Wij hebben afgelopen jaar met betrekking tot Abdelhak’s ongeval veel aandacht besteed aan de medische behandeling op het veld in Oostenrijk. Daar is veel over gezegd en geschreven. Helaas zijn we in een situatie terecht gekomen waarin -tot voor kort- onze conclusies en die van de familie en haar adviseurs uiteen zijn gaan lopen. Ik wil benadrukken dat wij betreuren dat dit zo is.

Als club hebben wij ons bij het analyseren van de behandeling op het veld in eerste instantie gebaseerd op de informatie die wij van onze eigen mensen kregen, maar ook op de televisiebeelden en andere medische gegevens. Een externe medisch adviseur, die zich heeft laten bijstaan door een intensive care arts, heeft alle beschikbare informatie van dat moment voor ons beoordeeld en een professionele second opinion gegeven.

Op een gegeven moment was de situatie deze: nadat alle beschikbare informatie door Ajax is voorgelegd aan zijn medische en juridische adviseurs, zijn deze tot de conclusie gekomen dat de behandeling op het veld adequaat was en dat op grond van die conclusie geen reden is om aansprakelijkheid van de club aan te nemen. Dit oordeel is ook op de televisiebeelden gebaseerd en op het uitlezen van de hartslagmeter die Abdelhak om had. Door de behandelaars op het veld is een hartslag geconstateerd en dit is achteraf bevestigd door de resultaten van de hartslagmeter. Op basis van die informatie en externe opinie hebben wij als club dan ook het standpunt ingenomen dat er geen reden was om te veronderstellen dat niet goed gehandeld is op het veld.  

Het verzoekschrift dat de familie Nouri bij de KNVB indiende bevatte voor ons nieuwe informatie was dan ook een belangrijke aanleiding om andere experts om een third opinion te vragen. Wij zijn namelijk gaan twijfelen aan de conclusies van onze adviseurs. En wij wilden uiteraard 100% zeker weten dat ons standpunt juist was. Er rezen dus vragen over de informatie die ten grondslag lag aan de eerdere medische adviezen en het op basis daarvan ingenomen standpunt. Dit moest nader onderzocht worden. In het belang van Abdelhak en zijn familie. En van de overige spelers, medewerkers en supporters van Ajax.

Wij besloten om hartspecialisten, cardiologen dus, de nieuw beschikbaar gekomen informatie te laten beoordelen, samen met de reeds beschikbare gegevens. Twee weken geleden hebben wij professor Douwe Atsma en professor Martin Schalij, hoogleraren cardiologie van het LUMC, bereid gevonden om alle inmiddels bekende informatie en de televisiebeelden nogmaals te bekijken. Wij wilden gewoon duidelijkheid hebben, waar twijfels waren ontstaan.

De bevindingen van de cardiologen over de handelingen op het veld zijn helder:

1.     Men was onvoldoende gericht op het meten van de hartslag, de circulatie en een eventuele reanimatie, en had lange tijd focus op het vrijmaken van de ademweg van Abdelhak.

2.     De aanwezige defibrillator had eerder ingezet moeten worden om zodoende een beter beeld van de situatie te krijgen.

3.     De behandelaars hadden, na het vrijmaken van de ademweg een moment van reflectie moeten inlassen omdat de situatie niet verbeterde.

Laat ik op dit moment zeggen: als er iemand is geweest die Appie op dat moment de meest adequate zorg had willen geven, dan waren dat de verzorgers om hem heen wel.

De cardiologen vonden het verder niet aannemelijk dat na het ineenzakken van Abdelhak daadwerkelijk nog enige tijd sprake was van een effectieve bloedcirculatie. Als de defibrillator wel was ingezet was dit gebleken en had men toen al met de reanimatie kunnen beginnen. Als dat gedaan was, was Abdelhak er mogelijk beter uitgekomen. Dat laatste is geen zekerheid, maar het is wel mogelijk.

U kunt zich voorstellen wat dit inzicht met mij en mijn collega’s deed. Rutger werd eind vorige week door de cardioloog geïnformeerd over hun voorlopige conclusies waaruit bleek dat de zaak anders zat dan wij eerder aannamen. Hij heeft mij direct gebeld tijdens mijn verblijf in het buitenland. Het nieuws kwam hard binnen en voelt nog steeds als een enorme schok. Uiteraard het allermeeste voor de familie, die ik vanmiddag in een gesprek heb ingelicht. Hen hebben we ook onze oprechte verontschuldigingen aangeboden, dat het zo lang heeft geduurd voordat we deze duidelijkheid hebben kunnen krijgen.

De selectie is vanmiddag over deze nieuwe situatie geïnformeerd. Uiteraard zijn ook zoveel mogelijk andere direct betrokkenen, zoals de WK-gangers, zojuist op de hoogte gebracht.

Lange tijd waren wij als directie, maar ook onze medische staf, ervan overtuigd dat Abdelhak de best mogelijke zorg kreeg op het veld. Als daar dan door toonaangevende cardiologen, na grondige bestudering van de omstandigheden, anders tegenaan wordt gekeken, komt dat hard aan. Ook al hebben wij zelf op deze third opinion aangedrongen.

Het eerste dat wij dan ook gaan doen is opnieuw in overleg treden met de familie Nouri. Het gaat er nu om dat wij dat doen wat nodig is om invulling te geven aan de verantwoordelijkheid die wij als club maar zeker ook als mens, als collega’s en vrienden van Appie, hebben. Wij willen dit op een goede manier oplossen en daar is alles nu op gericht. De inzet van de arbitragezaak was of we op het veld adequaat hebben gehandeld. Dat is dus niet zo en daarvoor nemen wij uiteraard de aansprakelijkheid op ons. Wij hebben eerder ook aan de familie beloofd dat wanneer blijkt dat wij fout zitten, wij de verantwoordelijkheid gaan nemen. Tot welke regeling dit precies gaat leiden is iets wat we nu eerst met de familie gaan bespreken. Ik wil nogmaals, ook ten overstaan van u, namens Ajax onze hele diepe verontschuldigingen aanbieden aan Abdelhak, zijn familie en naasten. Het moet vreselijk frustrerend zijn geweest dat het zo lang heeft geduurd dat onze lezingen uiteen liepen, bovenop het verdriet van wat Abdelhak is overkomen.

****

Ik wil graag nog een ander punt aansnijden. Want wij voelen naar aanleiding van deze situatie ook een bredere verantwoordelijkheid. Want wat daar in Oostenrijk met Abdelhak is gebeurd, kan ook andere voetballers overkomen. Niet alleen profvoetballers, maar ook amateurvoetballers. En het ís ook al eerder voorgekomen. Wij voelen de verantwoordelijkheid, als grootste club van Nederland, om onze ervaring om te zetten in leerpunten voor iedereen die zich in Nederland bezighoudt met de gezondheid van voetballers. Clubartsen, fysiotherapeuten, verzorgers in het amateurvoetbal – het is voor iedereen van belang om te weten hoe je moet handelen als een speler zomaar in elkaar zakt op het veld. Wij zullen daarom op korte termijn een initiatief starten om tot op amateurniveau mensen beter op te leiden op dit vlak. Wij voelen die verplichting jegens Abdelhak, zijn familie, onze selectie en uiteindelijk alle voetballers in Nederland.

Maar voor nu geldt de zorg en aandacht die we aan Abdelhak en zijn familie moeten geven – nu we dit met elkaar hebben vastgesteld. Dat heeft nu onze prioriteit.

Tot slot: op verzoek van de familie vragen wij u om hen zo veel mogelijk met rust te laten, en hen niet te benaderen met vragen.