De overeenkomsten:
Beide bedrijven verdienden veel geld met zeer hoge provisies op
financiële producten, zoals verzekeringspolissen bij hypotheken. Beide
kenden agressieve verkopers die persoonlijk groot belang hadden bij de
verkoop.
Beide moesten hun verdienmodel aanpassen onder druk van strengere
regelgeving, boetes van de toezichthouder AFM én de publieke opinie, zoals
kritische televisieprogramma’s.
Beide hebben een dominante oprichter/eigenaar, die zijn loopbaan begon
buiten de financiële sector. Dirk Scheringa was ooit politieagent en begon
in de avonduren belastingformulieren in te vullen. Maasbert Schouten volgde
een hbo marketing opleiding en was even optiehandelaar.
Scheringa en Schouten zijn klassieke selfmade ondernemers, die beide
moeite hebben met professioneel management.
Bij zowel Afab als DSB kwam verandering pas tot stand na grote druk van
buitenaf. Bij DSB dwong De Nederlandsche Bank Scheringa tot
professioneler management en, zij het te laat, tot zijn vertrek bij de bank.
Bij Afab dwongen de banken, bij wie Afab grote schulden heeft, de
commissarissen tot ingrijpen.
Die commissarissen kwamen bij beide bedrijven deels uit de politiek.
VVD-er Ed Nijpels was, tot hij vertrok naar het ABP, tot begin oktober
commissaris bij DSB; Willem Vermeend (PvdA), ooit staatssecretaris van
financiën en minister van sociale zaken, was tot 13 oktober commissaris bij
Afab.
Beide bedrijven wilden naar de beurs, maar kwamen daar nooit. DSB blies
in mei 2000 de beursgang op het allerlaatste moment af omdat Scheringa vond
dat te weinig particulieren hadden ingetekend. Afabs topman Schouten
kondigde de gang naar het Damrak in elk interview aan; voorjaar 2009 hield
hij het nog op begin 2010 - als zijn bedrijf in 2009 goed zou presteren.
Beide bedrijven waren volop actief in sportsponsoring: DSB met een
schaatsploeg en als hoofdsponsor van voetbalclub AZ. Afab ondersteunde
voetbalclub Vitesse.
Beide groeiden sterk door collega's buiten hun startregio op te kopen.
DSB had merknamen als Frisia, Bécam en Postkrediet. Afab kocht in hoog tempo
ketens van tussenpersonen als Quarré, PensioenPoint en Sterck/Viaferia.
Verschil: Afab moet nu afboeken op de overnames.
De verschillen:
DSB had een bankpoot met 4 miljard aan spaargelden en beschikte over een volledige
bankvergunning. Afab heeft slechts een beperkte bankvergunning die nodig
is voor het verstrekken van consumptief krediet. Een volledige vergunning om
zo spaargeld aan te trekken was een vurige wens van Maasbert Schouten. DNB
heeft die niet verleend, en inmiddels heeft Afab het verzoek hiertoe
ingetrokken, zo meldde Z24 donderdag 22 oktober.
Waar bij DSB klanten dus met hun voeten konden stemmen - ze
haalden hun spaargeld weg - zijn cliënten van Afab nog jarenlang met hun
polis gebonden aan het bedrijf. Dat maakt Afab minder kwetsbaar. Maar
als mensen niet meer komen lenen bij Afab, dan heeft deze kredietboer ook
een groot probleem.
DSB verstrekte zelf hypotheken en kredieten. Afab daarentegen verdient zijn
geld vooral met het verkopen van financiële producten van derden,
zoals banken en verzekeraars. Doordat het zaken doet voor circa vierduizend
tussenpersonen kan het bedrijf gunstige voorwaarden bedingen bij die
financiële partijen.
DSB is failliet. Afab niet. Of het bedrijf het redt, moet nu blijken.
Afab voert een ingrijpende reorganisatie door, moet nieuwe inkomstenbronnen
aanboren (vaste vergoedingen in plaats van provisies) én tot een
herfinanciering met de banken komen.
Lees ook:
Afab-commissaris
Jaap van Duijn: 'Wij hebben ingegrepen'
Oprichter
Afab op zijspoor gezet
Afab
belooft onderzoek naar misstanden
Ombudsman kreeg enkele
honderden klachten DSB
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl