- De Amsterdamse AEX-index is maandag 3,3 procent lager gesloten en heeft daarmee bijna 11 procent verloren sinds de recordstand half november.
- Ook de bitcoin en andere cryptomunten kampen met forse verliezen hoofdgraadmeters in Londen, Frankfurt en Parijs lieten forse verliezen zien.
- Beleggers maken zich zorgen over Oekraïne en vrezen voor snellere renteverhogingen in de VS.
- Lees ook: Krijgt de beurs weer steun van de Amerikaanse centrale bank…of laat men de beren los?
De Europese aandelenbeurzen gingen maandag hard omlaag door zorgen bij beleggers over de oplopende spanningen tussen Rusland en het Westen over Oekraïne en de vrees voor snellere renteverhogingen door de Amerikaanse centrale bank tegen de hoge inflatie. De Federal Reserve neemt later deze week een rentebesluit.
In de Amsterdamse AEX-index stonden alle fondsen in het rood, met uitzondering van levensmiddelenconcern Unilever. Dat aandeel toonde wat herstel na de recente koersdruk die volgde op de mislukte overnamepoging van de consumentendivisie van GlaxoSmithKline door het concern. Accell kreeg een overnamebod van investeerders die de fietsenfabrikant van de beurs willen halen en was ook een opvallende winnaar op het Damrak.
De AEX eindigde 3,3 procent in het rood op 738,66 punten. Dat is bijna 11 procent lager dan de recordhoogte van half november. De MidKap zakte 4,2 procent tot 1009,86 punten. De hoofdgraadmeters in Londen, Frankfurt en Parijs daalden tot 4 procent.
Unilever ging 6,8 procent omhoog. Zakenkrant The Wall Street Journal meldde dat het investeringsfonds Trian Fund van de activistische belegger Nelson Peltz een belang heeft verworven in Unilever. Volgens analisten van zakenbank Jefferies zal Peltz aandringen op een opdeling van het levensmiddelenconcern. Ook verklaarde pensioenuitvoerder APG te wachten op groeiverbetering bij Unilever.
Betalingsdienstverlener Adyen was de grootste daler in de hoofdindex met een koersdaling van 8,8 procent, gevolgd door chipbedrijf ASMI (min 8,5 procent) en maaltijdbezorger Just Eat Takeaway (min 8,4 procent). Philips leverde 4,6 procent in. Het zorgtechnologiebedrijf, dat onlangs al met een winst- en omzetalarm kwam, kampt met een kostbare terugroepactie van slaapapneuapparaten die een stevige hap uit de winst heeft genomen.
In de MidKap bungelden roestvrijstaalproducent Aperam en postkluisjesbedrijf InPost onderaan met verliezen van 8,4 procent. Flitshandelaar Flow Traders, die juist profiteert van onrust op de beurzen, was de enige stijger bij de middelgrote fondsen met een plus van 1 procent.
Bij de kleinere bedrijven op Beursplein 5 schoot het aandeel Accell ruim 25 procent omhoog. Het moederconcern van fietsenmerken als Batavus en Sparta heeft overeenstemming bereikt met een consortium onder leiding van de Amerikaanse investeerder KKR over een overnamebod van zo'n 1,6 miljard euro.
De euro was 1,1308 dollar waard, tegenover 1,1342 dollar op vrijdag. Een vat Amerikaanse olie kostte 2,9 procent minder op 82,77 dollar. Brentolie werd 2,3 procent goedkoper op 85,90 dollar per vat.
Ook grote verliezen voor cryptomunten
Cryptomunten blijven snel aan waarde verliezen. De bitcoin, de meest bekende digitale munt, daalde tot een niveau van ongeveer 35.000 dollar. Ook de koersen van andere cryptomunten zoals ether daalden de afgelopen dagen snel. Volgens kenners kan dit niet los worden gezien van de reguliere aandelenkoersen die recent flink naar beneden zijn gegaan.
Daarvoor wordt de reden onder meer gezocht bij de zorgen bij beleggers over de oplopende spanningen tussen Rusland en het Westen over Oekraïne. Ook de vrees voor snellere renteverhogingen door de Amerikaanse centrale bank tegen de hoge inflatie zou meespelen. Als de rentes stijgen, stappen beleggers doorgaans uit meer risicovolle beleggingen. Daar vallen cryptomunten ook onder.
Bij de digitale munten speelt ook mee dat de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) het minen van bitcoins in de Europese Unie zou willen verbieden. Dat geldt ook voor de centrale bank van Rusland, die dat wil om zo de financiële stabiliteit te waarborgen. In China is minen, het digitaal toevoegen van nieuwe cryptomunten, al sinds afgelopen mei verboden.
Het heeft er allemaal voor gezorgd dat in korte tijd meer dan een half biljoen dollar verloren ging in de gehele cryptomarkt, die nu nog goed is voor zo’n 1,5 biljoen dollar, omgerekend ruim 1/300 miljard euro. De bitcoin stond maandag op het laagste niveau sinds jul 2021. Sinds het hoogtepunt van deze munt, in november, is de waarde met meer dan 50 procent gedaald.