Het is niet verrassend dat beleggers opgetogen zijn over de manier waarop de overheid en centrale banken hebben gereageerd signalen van een mogelijke bankencrisis.

In de afgelopen twee weken heeft de Amerikaanse regering alle tegoeden gegarandeerd van de omgevallen Silicon Valley Bank en Signature Bank. Daarnaast heeft een groep Amerikaanse banken branchegenoot First Republic gered met een financiële injectie van 30 miljard dollar. Als klap op de vuurpijl nam de Zwitserse bank UBS zijn noodlijdende collega Credit Suisse over met hulp van de Zwitserse overheid.

Daarmee is duidelijk geworden dat tekenen van zwakte in het financiële systeem uiterst serieus worden genomen.

Beleggers zien dat als goed nieuws en aandelenkoersen stabiliseerden deze week. Hoewel bankaandelen nog steeds onder druk staan, is de rest van de markt sinds het dieptepunt van 13 maart weer wat opgekrabbeld. Dat wijst op vertrouwen dat er niet binnen afzienbare termijn een wereldwijde financiële crisis zal ontstaan.

Hoewel dat heel goed waar zou kunnen zijn, vinden analisten van zakenbank Morgan Stanley beleggers momenteel veel te optimistisch. Het hoofd beleggingen Michael Wilson schrijft in een onlangs verschenen memo dat de obligatiemarkt heel andere signalen afgeeft en dat obligatiebeleggers de situatie veel beter lijken te begrijpen, omdat ze hun blik richten op veranderende financiële omstandigheden.

In reactie op de bankencrisis zijn rentes op veilige staatsleningen gedaald, waarbij de kortlopende rentes veel sterker zijn gezakt dan langlopende rentes. In de VS is het nog steeds zo dat de rente op de 2-jaars staatsobligatie hoger is dan die op de 10-jaars staatslening. maar het verschil is een stuk kleiner geworden. Wilson ziet dat als een duidelijk teken van gevaar. Hij is niet de enige die hier de aandacht op vestigt.

De rentecurve is sinds 2022 omgekeerd, wat betekent dat de rentetarieven voor de korte termijn hoger zijn dan die voor de lange termijn. Dat is over het algemeen een teken dat beleggers zich zorgen maken over de economische ontwikkelingen op de korte termijn.

Het feit dat de rentecurve opnieuw aan het kantelen is, waarbij het verschil tussen kortlopende en langlopende rentes weer kleiner wordt, betekent volgens Wilson dat er mogelijk meer problemen op komst zijn.

"Een inverse rentecurve wijst meestal op een recessie binnen 12 maanden, maar er dreigt pas echt gevaar als de curve na een inversie weer begint te kantelen", schrijft Wilson. 

Winstrecessie dreigt: aandelen te hoog gewaardeerd

Hoewel de interventies van centrale banken en andere grote instituten overduidelijk iets goeds hebben opgeleverd, is het risico op een een sterke aanscherping van leenvoorwaarden en dus krappere kredietverlening drastisch toegenomen.

Banken gaan hun voorwaarden om geld uit te lenen aanscherpen en tegelijk wordt het duurder voor banken om spaargeld en andere financiering aan te trekken. Daardoor komen de winstmarges van banken onder druk te staan.

Wilson legt uit dat de Federal Reserve alleen wat liquiditeit voor de korte termijn in het systeem heeft gepompt. De Federal Reserve leent extra geld aan banken, waardoor de schuldpositie van banken groter wordt.

Daarmee zijn de stappen die Fed heeft gezet niet genoeg om te voorkomen dat banken veel voorzichtiger worden met de kredietverlening. "We denken dat de omloopsnelheid van geld in het bankensysteem waarschijnlijk scherp zal afnemen", schrijft Wilson.

De groei van de Amerikaanse economie is al enkele maanden aan het afvlakken en dat komt grotendeels door de forse renteverhogingen van de Amerikaanse centrale bank in het afgelopen jaar. Wilson zegt dat strengere kredietvoorwaarden en voorzichtige banken de economische groei nog verder zullen vertragen, omdat bedrijven en particulieren daardoor moeilijker kunnen lenen.

En dat is volgens Wilson een probleem, omdat beleggers op dit moment uitgaan van economische groei. Maar dat biedt ook kansen, schrijft hij, omdat strengere kredietvoorwaarden beleggers realistischer kunnen maken, waardoor aandelenkoersen mogelijk zullen dalen tot een aantrekkelijker niveau.

"Het extra verwachte rendement van de S&P 500 -index bovenop de vergoeding voor risicovrije staatsleningen bedraagt momenteel 2,3 procentpunt. Gelet op de risico's voor de winstverwachtingen, blijft de verhouding tussen het risico en het extra rendement van aandelen onaantrekkelijk, totdat de risicopremie voor aandelen 3,5 procentpunt tot 4 procentpunt boven de risicovrije rente ligt", schrijft Wilson. "Dat vertaalt zich in koers-winstverhouding van 14 tot 15 keer de winst, wat een koersniveau van de S&P 500 impliceert dat 15 tot 20 procent onder het huidige niveau ligt." 

In het kort komt het erop neer dat Wilson schrijft dat beleggers die de marktomstandigheden momenteel als positief beschouwen voor aandelen, een fout maken.

"Wij raden mensen aan defensief te beleggen", schrijft Wilson in zijn memo. Hij adviseert beleggers ook om 'hoogwaardige' aandelen te kopen: aandelen van bedrijven met stabiele winsten en een sterke balans. Pas als de beurs een nieuw dieptepunt heeft bereikt, wordt het interessant om voor een meer cyclische benadering te kiezen.

LEES OOK: De beste ‘griezelcitaten’ over de beurs van zeepbelexperts Nouriel Roubini en Jeremy Grantham uit een nieuwe documentaire