Van passagiers stapelen tot zitten op fietszadels: vliegtuigbouwers bedenken constant manieren om meer mensen in dezelfde ruimte kunnen proppen.
De kans dat we op korte termijn daadwerkelijk staand, liggend of gestapeld de planeet over vliegen is klein. Vliegtuigbouwers vragen jaarlijks honderden patenten aan om een portfolio van intellectueel eigendom op te bouwen, zodat ze voorbereid zijn op toekomstige ontwikkelingen.
Bovendien moeten vliegtuigstoelen aan veiligheidseisen voldoen; sommige van de onderstaande ideeën lijken wat dat betreft bij voorbaat kansloos.
Toch is het inzichtelijk om de radicale plannen voor passagiersstoelen eens op een rij te zetten. Want hoe meer mensen er in een vliegtuig passen, hoe goedkoper de tickets. Uiteindelijk is er altijd een groep mensen bereid om comfort in te ruilen voor korting.
1) Opklapbare fietszadels
Een ideetje van de Frans-Duitse vliegtuigbouwer Airbus: een soort fietszadel dat naar beneden klapt als er niemand op zit. Hier vroeg Airbus eind 2013 patent op aan. De rugsteun in minimaal, de hoeveelheid beenruimte is beperkt en een klaptafeltje ontbreekt. Bovendien bevind je je continu in een half staande positie. Zo wordt een urenlange vlucht een wel heel spartaanse ervaring.
"Om het aantal stoelen in de cabine te vergroten, moet de ruimte die elke passagier tot zijn beschikking heeft verkleind worden", schrijft Airbus in de patentaanvraag. "Echter, het verminderde comfort is acceptabel voor passagiers als de vlucht een uur of enkele uren duurt."
2) Stapelstoelen
Weer een plan uit de koker van Airbus, dit keer uit oktober van dit jaar. Met deze stoelindeling wil de vliegtuigbouwer de loze ruimte boven de hoofden van passagiers beter benutten. In het midden van het toestel worden de stoelen gestapeld, waarbij de bovenste stoelen met een trappetje te bereiken zijn.
Airbus heeft verschillende ontwerpen voor de stoelindeling bij de patentaanvraag gevoegd. In een situatie zitten passagiers schuin boven elkaar, in een andere schets zitten ze een kwartslag gedraaid. Er is zelfs een variant waarbij je kunt liggen.
3) Honingraat-indeling
Het Franse bedrijf Zodiac Aerospace, dat meubilair voor vliegtuigen ontwikkelt, deed eind 2014 een patentaanvraag voor zeshoekige stoelen die tegenover zijn elkaar geplaatst.
Dit levert een enorme ruimtebesparing op, maar voor de passagiers is het minder prettig: je kijkt je snurkende of etende overbuurman recht in zijn gezicht. Bovendien is er geen plek voor kleine tv-schermen voor het broodnodige entertainment tijdens een urenlange vlucht.
4) Vliegende schotel
Weer een excentriek idee van het Frans-Duitse Airbus: een soort vliegende schotel waarbij passagiers in een cirkel zitten zoals in een amfitheater. Wat is het idee achter het ontwerp waarin Star Wars-fans ongetwijfeld het ruimteschip Millennium Falcon ontdekken?
In een vliegtuig wordt de druk in de cabine op een constant niveau gehouden. Bij een cilindervormig toestel komt er hierbij veel druk op de voor- en achterkant te staan, waardoor het vliegtuig op die plekken verstevigd moet worden.
Met een cirkelvormige romp worden de kracht evenrediger verdeeld, zodat lichtere materialen gebruikt kunnen worden. Dat levert een brandstofbesparing op. Door de stoelindeling hebben passagiers bovendien meer beenruimte.
Instappen in dit vliegtuig gaat op een bijzondere manier: passagiers nemen uitschuifbare roltrappen naar het midden van het donutvormige toestel en zoeken vanaf daar hun plek op.
5) Slaapcabines
Slapen is notoir lastig in de krappe vliegtuigstoelen. Dus kwam Airbus met dit idee: slaapcabines achter in het vliegtuig. Het luchtvaartbedrijf vroeg hier in maart 2015 patent op aan.
Klein nadeel bij het slapen: de passagier zit stevig vastgegespt. De cabine is met een breedte en hoogte van bijna 80 centimeter ook niet erg ruim.
6) Zadelstoelen
De Pegasus, een goddelijk gevleugeld paard uit de Griekse mythologie, bestaat niet. Maar met de SkyRider kun je ervaren hoe het is om op grote hoogte paard te rijden. Soort van dan.
De Italiaanse vliegtuigstoelbouwer AvioInteriors raakte geïnspireerd door rijzadels en ontwierp in 2010 deze bijzondere zitplek. Die werden destijds overigens vanwege veiligheidsissues niet goedgekeurd door de luchtvaartautoriteiten.
Tijdens de Aircraft Interior Expo in Hamburg presenteerde Aviointeriors in april 2018 een tweede versie van de zadelstoel.
De Skyrider 2.0 weegt 50 procent minder dan een standaard vliegtuigstoel, wat een flinke besparing op de brandstofkosten betekent. Ook passen er tot 20 procent meer passagiers aan boord, die overigens wel minder beenruimte hebben met een zadelstoel.
De Russische budgetmaatschappij Pobeda zou interesse hebben in de opmerkelijke stoelen.