Veel Nederlandse bedrijven verwachten in 2025 minder zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) in te huren. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat 42 procent van de bedrijven die in 2024 nog gebruikmaakten van zzp’ers, dit jaar minder zzp’ers zal inhuren.

De belangrijkste reden hiervoor is de strengere controle op schijnzelfstandigheid door de Belastingdienst. Tegelijkertijd blijft een tekort aan gekwalificeerd personeel voor veel bedrijven een reden om zzp’ers in te schakelen.

Strengere handhaving op schijnzelfstandigheid zzp’er

De Belastingdienst handhaaft sinds begin 2025 strenger op schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat bedrijven die zzp’ers inhuren voor werk dat eigenlijk in loondienst moet worden gedaan, een naheffing kunnen krijgen.

Hoewel boetes in 2025 nog niet worden uitgedeeld, zorgt de strengere controle al voor grote veranderingen. Geert-Jan Waasdorp, directeur arbeidsmarkt bij Intelligence Group, merkt dat deze situatie veel onduidelijkheid creëert. “De handhaving zonder boetes in 2025 creëert een ongelijk speelveld tussen alle partijen, waarbij de één nog uitstelt en de ander strikt naleeft,” zegt hij.

Bouwsector ziet grootste daling in zzp-inhuur

Vooral in de bouw wordt een sterke afname van de inhuur van zzp’ers verwacht. Volgens het CBS: "Ruim zes op de tien bouwbedrijven verwachten dit jaar minder zzp’ers in te huren, waarbij bijna alle bedrijven aangeven dat dit komt door de strengere controle op schijnzelfstandigheid.

Ook in de horeca, landbouw, schoonmaak en beveiliging wordt een forse daling in zzp-inhuur verwacht. In andere sectoren, zoals de autohandel, IT en de groothandel, blijft de impact beperkter.

Tekort aan personeel blijft zzp-inhuur stimuleren

Ondanks de strengere regelgeving blijft een tekort aan gekwalificeerd personeel een belangrijke reden om zzp’ers in te schakelen. "Voor bedrijven die zzp’ers inhuren is een tekort aan gekwalificeerd personeel de belangrijkste reden om dit te doen (39 procent)", schrijft het CBS in een perstoelichting.

Vooral in de bouw en detailhandel wordt flexibiliteit als voordeel gezien, terwijl in de cultuur- en landbouwsector piekmomenten de vraag naar zzp’ers stimuleren.

De strengere handhaving heeft inmiddels invloed op de werkgelegenheid voor zzp’ers. Intelligence Group meldt dat het aantal beschikbare opdrachten voor zzp’ers en gedetacheerden in februari 2025 is gedaald tot het laagste niveau sinds 2022. Vooral de publieke sector lijkt de rem op inhuur te hebben gezet.

De komende maanden zal blijken hoe groot de impact van de strengere regelgeving daadwerkelijk wordt. Veel bedrijven lijken hun strategie al aan te passen, terwijl andere nog afwachten hoe de handhaving in de praktijk uitpakt.

Volgens Geert-Jan Waasdorp, directeur arbeidsmarkt bij Intelligence Group, is er wel veel onduidelijkheid, aangezien er nu wel gehandhaafd wordt maar nog geen boetes worden uitgedeeld. "De handhaving zonder boetes in 2025 creëert een ongelijk speelveld tussen alle partijen, waarbij de één nog uitstelt en de ander strikt naleeft."

Belangenorganisatie Vereniging ZZP Nederland noemt het een "zorgwekkende ontwikkeling" dat opdrachten voor zzp'ers soms volledig wegvallen. Uit eigen onderzoek met meer dan 3.100 respondenten blijkt dat gemiddeld 42 procent van de zzp'ers negatieve gevolgen ondervindt van de handhaving van de Wet DBA. In sommige sectoren, zoals de zorg en ICT, ligt dit percentage hoger, terwijl in andere sectoren zoals de bouw en de dienstverlenende sector de impact minder groot is.

LEES OOK: Dit is het gemiddelde uurtarief van zzp’ers in 18 sectoren