Nederlands’ bekendste fiscalist vindt dat er 4 dingen oneerlijk zijn aan het belastingstelsel

Het Nederlandse belastingsysteem kent tal van voordeeltjes voor specifieke groepen, maar dat betekent ook dat anderen worden benadeeld. Dat stelt oud-hoogleraar Leo Stevens, die wordt gezien als een van de bekendste, zo niet de allerbekendste fiscalist van Nederland.

Stevens vindt dat het Nederlandse belastingstelsel totaal onoverzichtelijk is geworden. Het moet simpeler, maar ook eerlijker, zo stelt hij maandag tegenover Het Financieele Dagblad.

“De verdeling van de lastendruk is een lappendeken van bepalingen geworden, waarin nauwelijks een consistente lijn is te ontdekken”, aldus Stevens, emeritus hoogleraar fiscale economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Samen met CPB-medewerker Arja Lejour schreef Stevens het boek ‘Geloofwaardig belasting heffen, fiscale uitdagingen voor nu en later.‘

In het boek stippen Stevens en Lejour een aantal discutabele fiscale regelingen aan. Die kunnen er volgens de auteurs toe bijdragen dat groepen in de samenleving tegenover elkaar komen te staan. Een panklare oplossing voor de fiscale ongerijmdheden bieden de twee fiscalisten niet. Wel voer voor discussie.

Hieronder vier fiscale splijtzwammen uit het boek, waarvan het FD melding maakt.

1) Huurder vrije sector versus huiseigenaar met hypotheekrenteaftrek

De hypotheekrente-aftrek wordt de komende decennia beperkt in stapjes van een half procentpunt per jaar. Maar deze inkomenssubsidie is nog altijd extreem royaal in vergelijking met huurders die op de vrije markt hun heil zoeken. Die krijgen geen enkele fiscale steun.

2) Eenverdiener versus tweeverdiener

Het klassieke kostwinnersgezin, met één partner die het inkomen verdient, heeft te maken met de afbouw van de algemene heffingskorting voor de niet-werkende partner - ook wel de 'aanrechtsubsidie' genoemd.

De beperking van de algemene heffingskorting voor éénverdieners werkt fiscaal gezien in het nadeel van deze groep, in vergelijking met tweeverdieners. Die kunnen wel gebruik maken van de algemene heffingskorting en krijgen ook nog een reductie op de te betalen belasting krijgen via de combinatiekorting, als ze kinderen hebben jonger dan 12 jaar.

3) Jongere versus oudere

Bij de AOW betalen 65-minnners premie die gebruikt wordt voor de AOW-uitkeringen van 65-plussers. Dat was lang geen probleem, maar er komen door de vergrijzing relatief minder werkenden in verhouding tot het aantal 65-plussers.

Bovendien gaat de vergrijzing gepaard met een tweedeling op de huizenmarkt tussen jongeren en rijkere 65-plussers met een eigen woning. Die rijkere 65-plussers hebben maximaal geprofiteerd van de hypotheekrente-aftrek, terwijl jonge huiseigenaren te maken hebben met een hypotheekrenteaftrek die geleidelijk wordt versoberd.

4) Zzp'er versus werknemers

Een beladen thema: zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers) kunnen als ondernemer een beroep doen op de zelfstandigenaftrek, een bedrag dat ze op de te betalen belasting in mindering mogen brengen.

Voor werknemers zijn de fiscale loonkostenvoordelen sinds 2001 juist sterk versoberd. Vooral voor groepen aan de onderkant van de arbeidsmarkt kan dit leiden tot fiscale concurrentie tussen werknemers en zzp'ers.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl