Hoe kun je als beginnend technologiebedrijf de kans vergroten op een internationale doorbraak? Drie adviezen.
Waarom zijn Nederlandse webwinkels nauwelijks buiten Nederland actief? Dat vroeg Z24’s Arend van den Berg zich recent af. Er zijn weinig internationale successen uit ons land afkomstig. Hoe komt dat?
Een donderdag verschenen rapport van ABN Amro over de Nederlandse tech-, media- en telecomsector werpt meer licht op de zaak. De bank sprak met Nederlandse techondernemers en investeerders over de verschillen tussen Silicon Valley en de startup-cultuur in ons land.
Over de hele wereld hebben verschillende regio’s zich ontwikkeld tot hotspots voor technologiebedrijven, zoals Silicon Valley in Californië en Tel Aviv in Israël. Nederland staat volgens ABN weliswaar niet bovenaan (ergens tussen plek 20 tot 40 wereldwijd), maar doet zeker mee.
Eén van de redenen daarvoor is de sterke, concurrerende economie. Nederland zakte vorig jaar dan wel naar plek acht op de ranglijst van meest concurrerende economieën, maar dat is nog steeds top tien.
In Eindhoven en Wageningen heeft Nederland twee sterke regio's waar op het gebied van hightech en agrifood veel innovatie plaatsvindt. Eindhoven heeft zelfs van alle steden ter wereld de meeste patenten per inwoner. Ook zijn er in ons land relatief veel startende ondernemers.
Toch valt er nog het nodige te verbeteren, aldus ABN Amro. Qua ondernemingsklimaat scoort Nederland gemiddeld door de regeldruk vanuit de overheid. Op de ranglijst van de World Bank staat ons land pas op plaats 28.
Ook is er als percentage van het bbp minder geld beschikbaar voor onderzoek en ontwikkeling dan in andere westerse landen. In Nederland net geen 2 procent, terwijl dat in bijvoorbeeld Duitsland richting de 3 procent van het bbp loopt. De R&D-uitgaven van de Finnen bedragen zelfs bijna 4 procent van het bbp.
Innovatie vindt in Nederland daarnaast vooral plaats bij grote bedrijven zoals Philips, die volgens wetenschappelijke methodes onderzoek doen en kennis vergaren. Vergelijk dat met Silicon Valley, waar de cultuur opener is en er meer wordt samengewerkt. Techbedrijven floreren juist in zo'n open ecosysteem, omdat ze vaak moeten putten uit kennis van verschillende vakgebieden, zoals programmeren, ontwerpen en marketing.
Ook is er in Nederland relatief weinig durfkapitaal beschikbaar (ongeveer 0,03 procent van het bbp) vergeleken met de Verenigde Staten (0,17 procent van het bbp). In het lijstje valt met name Zweden op, waar het durfkapitaal 0,05 procent van het bbp bedraagt.
Al deze factoren leiden ertoe dat Nederland over het algemeen kleine tot middelgrote spelers heeft, die vooral binnen de landsgrenzen actief zijn. Het lukt maar weinig Nederlandse tech-bedrijven om uit te groeien tot concurrerende multinationals.
Toch is dat sommige wel gelukt, zoals Booking.com en WeTransfer. Een bekend succesverhaal uit Zweden is de streamingmuziekdienst Spotify, dat inmiddels bijna 5 miljard dollar waard is.
Hoe kun je als beginnend technologiebedrijf de kans vergroten op een internationale doorbraak? ABN Amro komt in het rapport na gesprekken met Nederlandse ondernemers en investeerders tot enkele adviezen.
1. Kijk naar buitenland voor financiering
In de beginfase is er voor startups voldoende investeringsgeld beschikbaar in Nederland, aldus ondernemers en professionals. De problemen dienen zich aan als het bedrijf snel groeit en er grotere investeringen nodig zijn. Nederlandse durfkapitalisten zijn vaak niet bereid om dan al miljoenen op tafel te leggen en wachten liever tot het verdienmodel zich heeft bewezen.
"Het grootste verschil tussen Silicon Valley en Nederland is dat ze in Amerika voor risico gaan. Ze proberen met een grote investering heel snel met een concept de wereld te veroveren", zegt oprichter Daan Weddepohl van Peerby, dat een app maakt waarmee particulieren spullen kunnen lenen en huren van mensen in de buurt.
Wil je dus snel groeien, kijk dan over de grens voor geld. Voorbeelden als ElasticSearch en Silk tonen aan dat dit voor Nederlandse startups een steeds serieuzere mogelijkheid is. "Er is een internationaliseringstrend merkbaar in de venture capitalist-wereld", schrijft ABN Amro. "Amerikaanse vc’s kijken nadrukkelijker naar Europa voor hun investeringen en ook Europese vc’s gaan vaker de grens over."
2. Haal kennis uit het buitenland
Nederland is een te kleine markt om grote producten van de grond te krijgen, met name op softwaregebied. Niet alleen is de klantenkring te beperkt, ook is niet alle vereiste kennis en expertise hier beschikbaar. Daarom is het belangrijk om meteen internationaal te denken. Gebruik de hele wereld om de beste kennis en specialisten te krijgen.
Wel is Nederland bij uitstek geschikt als springplank. "Door de hoogopgeleide bevolking en hoge acceptatiegraad van technologie, geldt ons land als goede testmarkt voor nieuwe én bestaande internetdiensten", schrijft ABN. "Twitter noemt Nederland bijvoorbeeld een van zijn belangrijkste groeimarkten."
3. Groeistrategie cruciaal, juiste mensen nog crucialer
Doordat techbedrijven vaak vanaf de start internationaal actief zijn, moeten ze vrij snel hun product of dienst op kunnen schalen naar wereldniveau. Dat begint natuurlijk met het idee dat achter je bedrijf zit; dat moet schaalbaar zijn. Maar het hebben van een plan is minstens zo belangrijk.
"Om snel en adequaat te handelen, is een doordachte groeistrategie cruciaal", meent ABN. "De bedrijven moeten weten wat groei betekent voor de organisatiestructuur en een plan hebben om het benodigde kapitaal binnen te halen."
Nog belangrijker zijn de mensen die de internationale expansie begeleiden. Voor het opschalen en leiden van bijvoorbeeld een wereldwijde salesafdeling zijn sterke managementvaardigheden nodig. En niet elke begaafde techneut is ook een goede manager.
Lees ook
Deze Europese startups zijn 1 miljard dollar waard
Nederlandse startende ondernemers: de positivo's van Europa
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl