Griekenland blijft de gemoederen in de eurozone bezig houden. Maar de Griekse regering lijkt inmiddels iets gematigder op te treden, tot opluchting van beleggers. Analist Arne Petimezas van AFS Group praat je bij vanaf de beursvloer in Amsterdam.
1. Beleggers slaken een zucht van opluchting nu de Griekse minister van Financiën Varoufakis als eerste water bij de wijn heeft gedaan en niet langer aanstuurt op een kwijtschelding van de 195 miljard euro aan noodleningen die de andere eurolidstaten hebben verstrekt, iets wat voor de schuldeisers politiek niet te verhapstukken is. De hard afgestrafte Griekse beurs gaat dinsdag aan kop met winst van tegen de 10 procent. De rest van Europa doet het rustiger aan met winsten van tussen de 1 en 2 procent. Daarnaast daalt de risico-opslag voor Zuid-Europese staatsleningen.
2. Varoufakis zei tegen zakenkrant The Financial Times dat hij de Europese noodleningen, waarover Griekenland een lage rente betaalt, wil laten omwisselen voor zogenoemde groeiobligaties. Griekenland zou ‘rente’ over deze obligaties betalen afhankelijk van de groei van de economie. Daarnaast zouden de 27 miljard euro aan Griekse staatsobligaties die de ECB bezit vervangen moeten worden door eeuwig lopende obligaties.
Analist Arne Petimezas van AFS Group houdt je dagelijks op de hoogte van de dingen die je moet weten.
Het idee achter Varoufakis’ plan is dat Griekenland de eurozone betaalt als de Griekse economie sterk genoeg is en dat jaarlijkse aflossingen en rentebetalingen lager zijn dan nu het geval is. Griekenland heeft al meer dan twee jaar een financieringsoverschot: exclusief de rente en de aflossing op de staatsschuld zijn de inkomsten van de overheid hoger dan de uitgaven. Dit financieringsoverschot is het bedrag dat Griekenland (lees: Griekse belastingbetalers) feitelijk steeds aan zijn schuldeisers betaalt.
Griekenlands' schuldeisers willen dat het financieringsoverschot 4,5 procent van het nationaal inkomen bedraagt. Gebaseerd op het bruto binnenlands product van 2014 is dat zo’n 8 miljard euro, oftewel 2.250 euro per werkende Griek per jaar. Dat is fors voor een land waar het gemiddelde jaarloon 18.500 euro bedraagt. Varoufakis, erop wijzend dat de economie een kwart kleiner is dan in 2008 en de werkloosheid van 25 procent van de beroepsbevolking, wil dat het financieringsoverschot 1 tot 1,5 procent bedraagt. Dat zou neerkomen op 500 tot 750 euro per werkende Griek per jaar.
3. Dat Varoufakis nu water bij de wijn doet lijkt niet zo’n grote verrassing te zijn. Het geld raakt namelijk op. Volgens persbureau Reuters hebben drie van de vier grote Griekse banken bij het noodloket van de Griekse centrale bank moeten aankloppen voor 2 miljard euro aan noodfinanciering vanwege een sluipende bankrun. Daarnaast heeft Varoufakis toch om een restant uit eerder toegezegde noodsteun gevraagd, iets dat hij op vrijdag tijdens het bezoek van eurogroepbaas Jeroen Dijsselbloem nog resoluut van de hand wees. Griekenland wil nu 1,7 miljard euro, wat minder is dan de 7 miljard euro die Griekenland is toegezegd als het zich aan de afspraken houdt.
4. Pakjesbezorger TNT Express heeft vanochtend voor de tweede keer in een half jaar tijd een winstwaarschuwing gegeven. TNT zei dat het in het vierde kwartaal 77 miljoen euro heeft moeten afschrijven, waarvan 67 miljoen euro op latente belastingvoordelen bij de verlieslijdende Braziliaanse tak. Met de afschrijvingen, die ten koste gaan van de nettowinst in het vierde kwartaal, lijkt TNT aan te geven dat het somberder is over Brazilië Dat zit als volgt. TNT mag in het verleden geleden verliezen afboeken van toekomstige winsten. Deze belastingvoordelen staan als activa op de balans en kunnen pas te gelde worden gemaakt als Brazilië daadwerkelijk weer winstgevend is.
5. De baas van de regionale Duitse spaarbank LBB wil graag dat de staat kleine spaarders gaat subsidiëren vanwege de lage rente. Peter Schneider van de LLB zei tegen Bild dat de staat een rente van 5 procent moet betalen over tegoeden tot 1.200 euro. Volgens Schneider zouden 20 miljoen spaarders profiteren van de regeling, die de schatkist 1 miljard euro zou kosten. De bankier vindt dat gerechtvaardigd omdat feitelijk geen rente meer betaalt om te lenen.
6. En hoe laag is die rente in de eurozone eigenlijk nou echt? De rente die de Duitse staat betaalt is de maatstaf voor de rente in de eurozone. In de grafiek is de groene lijn de Duitse rente (verticale) en de groene lijn de Japanse rente (tenor staat voor looptijd).
(Bron Bloomberg, klik voor uitvergroting)
Beleggers zijn inmiddels zo somber over de groei en de inflatie dat de Duitse staat voor 10 jaar voor 0,3 procent leent en voor jaar 30 voor nog geen één procent betaalt, zoals u in de grafiek kan zien. De vooruitzichten zijn zelfs zo slecht dat de Duitse rentecurve onder die van Japan is gezakt. Bovendien houdt de Duitse regering er een puriteinse begrotingsdiscipline op na en zal de hoeveelheid Duitse staatsleningen gaan dalen. Hierdoor stijgt de prijs van de obligaties verder, waardoor de rente dus daalt.
Andere zaken die de rente in beide landen naar beneden drukken zijn obligatieaankoopprogramma’s. De Bank of Japan koopt inmiddels zo’n beetje elke nieuwe Japanse staatslening op. En in maart begint de Bundesbank voor de ECB tegen de 200 miljard euro aan Duits papier op te kopen.
7. Ook energiereus BP blijft een goed huisvaderaandeel. BP-topman Bob Dudley drukte vanochtend bij de bekendmaking van de jaarcijfers beleggers op het hart dat het beschermen van het dividend prioriteit nummer één is voor de Britse oliereus.
Vorige week zei Shell-topman Ben van Beurden bij de bekendmaking van de jaarcijfers dat hij niet zal tornen aan het “iconische” dividend. De oliesector zit in zak en as vanwege de crash in de olieprijs sinds afgelopen zomer. Dat zet investeringen, banen en de toetjes voor aandeelhouders onder druk. Over de olieprijs zei Dudley dat het “lange tijd” gaat duren voordat er echt sprake is van herstel en dat de markt nu zit de dubben of de prijs van een vat olie (West Texas Intermediate, de Amerikaanse benchmark en niet Brent) 45 of 50 dollar per vat is. Inmiddels is de prijs van Brent olie met bijna een kwart gestegen ten opzichte van de bodem van 45,19 dollar op 13 januari.
8. De Australische beurs is vanochtend helemaal los gegaan en op het hoogste niveau sinds medio 2008 gesloten nadat de centrale bank van Australië (RBA) onverwacht de rente verlaagde. De RBA verlaagde de rente met een kwartje naar 2,25 procent naar 2,50 procent. Daarmee was de RBA de zoveelste centrale bank die in het kielzog van de ECB gedwongen is om het monetaire beleid te verruimen vanwege de zwakke (wereld)economie.
Arne Petimezas is analist bij financiële dienstverlener AFS Group. Deze bijdrage is niet bedoeld als advies tot het doen van individuele beleggingen.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl