- Een maand voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen zijn er nog twee noodsituaties, nu de grote havenstaking in de VS voorlopig is opgeschort.
- Het geweld in het Midden-Oosten en de nasleep van orkaan Helene kunnen beide de uitkomst van de presidentsrace beïnvloeden.
- Donald Trump en Kamala Harris worden allebei gedwongen antwoord te geven op de crises tijdens de laatste weken van de campagne.
- Lees ook: JD Vance begon op achterstand, maar wist zijn imago op te vijzelen tijdens debat met Tim Walz, volgens communicatie-experts
Het geweld in het Midden-Oosten, de verwoestende orkaan Helene en de grote staking van havenarbeiders hebben allemaal vlak voor de Amerikaanse verkiezingen toegeslagen.
De orkaan zorgde voor enorme wateroverlast in het zuidoosten van de Verenigde Staten, waaronder in twee cruciale ‘swing states’. Het dodental is inmiddels opgelopen tot boven de 200 en er worden nog honderden mensen vermist, terwijl de reddingswerkzaamheden onverminderd doorgaan.
Een aantal dagen later begonnen meer dan 45.000 havenarbeiders langs de Amerikaanse oostkust en de Golf van Mexico met een grote staking, die flinke impact kon hebben op de economie van de VS. Inmiddels is de staking opgeschort door een voorlopig loonakkoord.
Terwijl deze (economische) rampen voltrokken in de VS, escaleerde het conflict in het Midden-Oosten. Iran vuurde dinsdag 180 raketten af op Israël als vergelding voor een reeks aanvallen die Israël had uitgevoerd tegen Hezbollah-leiders en voor het doden van de leider van Hamas in Teheran afgelopen juli.
De Iraanse aanval volgde vlak na de aankondiging van Israël om een beperkt grondoffensief te beginnen in het zuiden van Libanon, waarmee de regio steeds dichterbij een allesomvattende oorlog komt.
Hoe crises de presidentsrace kunnen beïnvloeden
Politieke wetenschappers waarschuwen dat de combinatie van deze crises een flinke invloed kan hebben op de keuze die Amerikanen bij de stembus gaan maken op 5 november.
Als zich natuurrampen voordoen of als er geopolitieke crises optreden, zijn kiezers meestal geneigd de regerende partij de schuld te geven of juist te belonen, afhankelijk van hoe die worden aangepakt, zegt Peter Loge tegen Business Insider. Hij was adviseur van voormalig president Barack Obama en directeur van de School of Media and Public Affairs van de George Washington University.
De regerende partij — in dit geval de Democraten — wordt meestal gestraft voor negatieve externe gebeurtenissen in aanloop naar de verkiezingen, waardoor vicepresident Kamala Harris meer risico loopt dan Donald Trump, denken zowel Loge als opiniepeiler en politicoloog David Jones van het Baruch College van de City University of New York.
Maar deze campagne verloopt tot nu toe allesbehalve gebruikelijk. Halverwege juli werd Trump bij een mislukte moordaanslag in zijn oor geschoten. Kort daarna kondigde president Joe Biden aan uit de race te stappen, nadat hij vanwege een rampzalig debat in juni onder steeds meer druk kwam te staan. En vorige maand werd een man opgepakt voor een andere moordpoging op Trump.
En Amerikanen kiezen niet tussen een zittend president en een uitdager, maar tussen een voormalig president en de huidige vicepresident. Dat maakt het lastiger om te voorspellen hoe de verschillende crises de campagne beïnvloeden, zegt politicoloog Randall Adkins van de University of Nebraska Omaha tegen Business Insider.
Volgens Obama-adviseur Loge kijken kiezers in de laatste weken voor de verkiezingen met een politieke bril naar gebeurtenissen en worden oncontroleerbare situaties al snel politieke gespreksonderwerpen.
'Running mates' bespreken crisis in verkiezingsdebat
Het debat tussen de vicepresidentskandidaten J.D. Vance en Tim Walz van afgelopen week gaf hen beiden een platform om antwoord te geven op de crises.
Voorafgaand aan het debat zei Loge dat hij verwachtte dat Vance hard z'n best zou doen om Harris in verband te brengen met de huidige crises, terwijl Walz zich zou concentreren op het benadrukken van haar kalme en competente optreden. Zijn voorspelling kwam al binnen enkele minuten uit.
De eerste vraag ging over het geweld tussen Iran en Israël. Vance zei dat Iran niet-bevroren tegoeden had ontvangen van de regering Harris, in een poging haar af te schilderen als meer verantwoordelijk voor de acties van Amerika dan Biden. Onder het leiderschap van Trump was er “vrede door kracht”, zei hij.
Vance ging ook in op Harris' staat van dienst op het gebied van immigratie en inflatie en zei herhaaldelijk dat ze er niet in is geslaagd om economische veranderingen door te voeren tijdens haar ambtstermijn.
Walz probeerde Harris juist af te schilderen als de veilige keuze. “Wat we van vicepresident Harris hebben gezien, is stabiel leiderschap”, zei hij toen hij het over het Midden-Oosten had. “We hebben een kalmte gezien die in staat is de coalities aan te spreken, ze samen te brengen en te begrijpen dat onze bondgenoten belangrijk zijn.”
De meeste kiezers hebben hun keuze al gemaakt
Hoe de huidige crises zich de komende weken ook ontwikkelen, de presidentsverkiezingen worden uiteindelijk beslist door een klein aantal kiezers in een klein aantal staten.
De intense partijdigheid van het land betekent ook dat externe gebeurtenissen de kiezers niet meer zo beïnvloeden als vroeger, aldus opiniepeiler en politicoloog Jones.
“Ik denk dat op presidentieel niveau op dit moment waarschijnlijk 19 van de 20 mensen al een beslissing hebben genomen", zegt politicoloog Adkins. (Er zijn tegelijkertijd Senaatsverkiezingen.)
In 2020 won Biden de race voor het Witte Huis dankzij minder dan 45.000 stemmen in drie belangrijke staten: Arizona, Georgia en Wisconsin.
Als zelfs maar een paar duizend kiezers in belangrijke districten zich druk maken over het conflict in het Midden-Oosten of de hulpverlening in het overstromingsgebied van orkaan Helene, zouden deze crises de uitslag van de presidentsrace kunnen bepalen.
Het gaat er nu vooral om hoe de boodschap van de kandidaten overkomt bij specifieke gemeenschappen die door deze crises zijn getroffen, aldus Loge. Terwijl de kiezers in de swing states North Carolina en Georgia misschien het meest gefocust zijn op de nasleep van de orkaan, zegt hij dat de kiezers in het electoraal belangrijke Michigan zich misschien meer zorgen maken over het geweld overzee.
De regering Biden-Harris zou er volgens Loge verstandig aan doen om in de komende weken kalme competentie uit te stralen. Hij verwacht dat de Trump-campagne zal blijven inzetten op berichtgeving waarin Trump als de krachtige kandidaat wordt afgeschilderd en Harris als de zwakke optie.
Welke boodschap kiezers het meest aanspreekt, zal duidelijk worden op 5 november.