Het viel niet mee gisteren, de macro-cijfers uit Europa en de VS. Het herstel verloopt tergend langzaam en dus klapten de koersen in. Het IMF roept Europa op de geldpers aan te zetten. Arne Petimezas van AFS praat je bij.

1. Donderdag was het een waar slachtfeest op de beurzen. Amerikaanse en Europese aandelen gingen onderuit, staatsleningen van zwakke eurolidstaten als Spanje werden gedumpt, de euro verzwakte en beleggers zochten een veilig heenkomen in staatsleningen van Duitsland en de Verenigde Staten.

In cijfers: de Dow Jones verloor een procent, het grootste verlies in vijf weken tijd. De Duitse 10-jaars rente kelderde van 1,36 naar 1,30 procent, wat de laagste stand in meer dan een jaar tijd was. De gewogen effectieve wisselkoers van de euro ten opzichte van de valuta van handelspartners bereikte het laagste niveau sinds begin maart. En het renteverschil tussen de Duitse en Spaanse 10-jaars rente nam met 0,22 procentpunt naar 1,80 procentpunt, het grootste renteverschil sinds medio maart.

2. En wat was de aanleiding voor de ravage? Tegenvallend economisch nieuws uit Amerika en Europa, zoals de magere groei van 0,2 procent van de economie van de eurozone, wat de helft van de marktverwachting was en aangaf dat het herstel zeer traag verloopt. Daarnaast bleek uit uitspraken van ECB-topmannen dat de kans op grootschalige obligatieaankopen zeer klein is en dat het waarschijnlijk bij renteverlagingen blijft.

Daarnaast werd obligatiehandelaren de stuipen op het lijf gejaagd door nieuws dat Griekenland een vermogenswinstbelasting gaat heffen op beleggers die Griekse staatsleningen destijds tegen een spotprijs in de ramsj hebben gekocht en de koersen van de obligaties vervolgens hard zagen oplopen.

3. Italië, het land met de grootste schuldenberg in de eurozone (circa 2 biljoen euro), heeft in een reactie op het nieuws rond de Griekse obligaties laten weten dat het absoluut geen vermogenswinstbelasting op zijn staatsobligaties overweegt.

4.  Staatsbank ABN AMRO heeft in het eerste kwartaal de nettowinst zien dalen met een kwart naar 311 miljoen euro. De daling was het gevolg van boekverliezen, terwijl een jaar geleden er sprake was van boekwinsten. Onderliggend groeide de nettowinst van 290 naar 378 miljoen euro dankzij hogere rentebaten en een vlak kostenniveau. ABN AMRO is schoon schip aan het maken vanwege het boekenonderzoek van de ECB, en daardoor stegen de afschrijvingen van slechte leningen met 40 procent.

5.  Typisch iets voor de Fransen. Frankrijk heeft per decreet een wet afgekondigd die het mogelijk maakt om overnames van Franse bedrijven in strategische sectoren, zoals energie, te blokkeren. Gisteren waarschuwde minister van Industrie Arnaud Montebourg dat de wet kan worden gebruikt om de overname van transport- en energieconglomeraat Alstom door het Amerikaanse General Electric te blokkeren.

6. De inflatie in de eurozone van 0,7 procent is minder dan de helft van de doelstelling van 2 procent en bevindt zich volgens ECB-president Draghi in de gevarenzone van onder de 1 procent. Organisaties als de OESO en het IMF hebben dan ook de ECB opgeroepen de geldpers te laten rollen om in de markt staatsleningen te kopen en zodoende de inflatie aan te wakkeren. Maar voor Draghi wordt het heel moeilijk om staatsobligaties te kopen van beleggers vanwege de weerstand van de Bundesbank.

Daar heeft het Bruegel Instituut uit Brussel een oplossing voor. De ECB kan de obligaties kopen die zijn uitgegeven door de Europese reddingsfondsen ESM en EFSF. Dat zijn namelijk de enige echte Europese obligaties met een zeer hoge kredietwaardigheid. Tezamen met de obligaties van de EU zelf en de Europese Investeringsbank heeft de ECB dan een markt van 490 miljard euro waar het de geldpers op kan los laten.

7. George Soros blijkt eens te meer een hele slimme belegger te zijn. Uit een melding bij toezichthouders blijkt dat hij in het eerste kwartaal zijn belangen in de Amerikaanse grootbanken JPMorgan, Citi en Bank of America heeft afgebouwd. De koersen van de banken deden het heel goed in het eerste kwartaal, maar sinds april gaat het bijna alleen maar bergafwaarts.

8. De hoofdeconoom van het CBS Peter Hein van Mulligen heeft tekst en uitleg gegeven over de zeer forse krimp van 1,4 procent in het eerste kwartaal. Tegen het FD zei Mulligen dat de groei in het vierde kwartaal kunstmatig werd opgepompt doordat er nog snel hybride auto’s werden gekocht voordat de subsidieregeling hiervoor werd afgebouwd. En daardoor waren de autoverkopen juist relatief zwak in het eerste kwartaal.

Daarnaast was er ook nog het milde winterweer, waardoor het gasverbruik zeer laag was in het eerste kwartaal. Met wat kunst-en-vliegwerk komt het FD uit op onderliggende groei van 0,2 procent in het vierde kwartaal en krimp van 0,2 procent in het eerste kwartaal. Met andere woorden: de economie komt nauwelijks uit het dal en is nog meer dan 3 procentpunt kleiner dan voor het uitbreken van de crisis van 2008. En sinds tenminste 1900 (ja 1900) is de economie nog nooit zo traag aan het herstellen van een crisis.

Zelfs na de Grote Depressie was de economie sneller terug op het niveau van voor de crisis. Dus premier Rutte doet het nog slechter dan de vorige crisis-premier, Ruttes illustere voorganger Hendrikus Colijn. En ga nu maar rustig slapen.

9. De beursagenda is erg rustig na de drukke donderdag. Handelaren kijken vooral uit naar cijfers over de Amerikaanse huizenmarkt en een toesprak van ECB-directielid Benoit Coeure. Coeure kan meer details gaan geven over de plannen van de ECB om banken aan te sporen meer uit te lenen aan het MKB. De ECB kan banken goedkope leningen aanbieden onder voorwaarde dat ze het geld gebruiken om tegen gunstige tarieven aan bedrijven uit te lenen.

10. En vanwege de lege agenda en het ontbreken van (positief) nieuws staan Europese beuren vanochtend licht lager. En vanwege de bloederige donderdag staat de Europese Stoxx 50 voor de week 1,4 procent in het rood. Voor de AEX staat het weekverlies op 0,8 procent.

Arne Petimezas is analist bij financiële dienstverlener AFS Group. Deze bijdrage is niet bedoeld als advies tot het doen van individuele beleggingen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl