De zwakke economische groei in de eurozone lijkt nu ook vat te krijgen op de Duitse politiek, waar een anti-europartij fors heeft gewonnen bij deelstaatverkiezingen. Analist Arne Petimezas van AFS Group praat je bij.
1.President Mario Draghi van de Europese Centrale Bank (ECB) heeft afgelopen weekend bij de vergadering van Europese ministers van Financiën bot gevangen. Draghi verlangt van lidstaten dat zij ECB-aankopen van meer risicovolle schuldpakketjes garanderen. Het weinig verrassende antwoord van de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble was Nein. Ook eurogroup-voorzitter Jeroen Dijsselbloem wilde er niets van weten en zei dat het “niet iets is dat wij gaan doen.”
De Franse minister van Financiën Michel Sapin hield zijn kaken stijf op elkaar over de garanties. Voorstanders waren er wel, maar alleen bij eurolanden die er weinig toe doen, zoals Malta, Litouwen en Ierland. De Luxemburgse minister van Financiën Pierre Gramegna zei dat de weerstand van de grote landen tegen de garanties van korte duur zal zijn. Hij verwacht dat de meeste lidstaten uiteindelijk Draghi garanties zullen geven.
2.Het uitblijven van overheidsgaranties voor private schuldpakketjes betekent dat het voor Draghi moeilijk zal worden om genoeg obligaties te vinden om de balans van de ECB op te pompen naar het niveau van begin 2012. Economen gepolst door persbureau Bloomberg News denken dat de ECB-balans met netto 635 miljard euro zal groeien door middel van obligatieaankopen en de goedkope langlopende leningen aan banken. Dat zou betekenen dat de balans in twee jaar tijd zou stijgen van 2 biljoen euro naar ongeveer 2,6 biljoen euro, lager dan de 3 biljoen euro waar Draghi op lijkt te mikken.
Dat betekent weer dat het niet opschiet met het aanpakken van de vraaguitval in de eurozone. Fiscale stimulering lijkt er niet te komen en het met veel bombarie door Europese Commissie voorzitter Jean-Claude Juncker aangekondigde `investeringsprogramma` van 300 miljard euro is vooral oude wijn in nieuwe zakken: het heen en weer schuiven met al toegezegde middelen.
Analist Arne Petimezas van AFS Group houdt je dagelijks op de hoogte van de dingen die je moet weten.
3.Bierbrouwer Heineken heeft een potentieel overnamebod van de grotere rivaal SABMiller afgeslagen. Ingewijden hebben persbureau Bloomberg News laten weten dat SABMiller de Heineken-familie de afgelopen twee weken heeft benaderd voor een bod. SABMiller wil Heineken inlijven om groter te worden en een vijandige overname door ’s werelds grootste bierbrouwer ABInBev te voorkomen.
4.Royal Dutch Shell wil volgens zakenkrant The Financial Times af van de LPG-activiteiten in Europa. Volgens de zakenkrant heeft de oliereus Credit Suisse in de arm genomen om een koper te vinden. De activa zouden een miljard euro kunnen opleveren.
5.De Britse koningin Elizabeth heeft zich toch nog in het debat over de mogelijke afscheiding van Schotland gemengd, minder dan drie dagen voor het referendum. Koningin Elizabeth zei afgelopen weekend dat de Schotten “zorgvuldig moeten nadenken over de toekomst” en zei te hopen dat de Schotten zich realiseren hoe “belangrijk” hun stemmen zijn.
Het staatshoofd lijkt daarmee morele druk uit te oefenen op de Schotten om tegen afscheiding te stemmen in het referendum dat een nek-aan-nek race is geworden. Overigens krijgen beleggers ook steeds meer de zenuwen over het mogelijk uiteenvallen van het Verenigd Koninkrijk. Persbureau Bloomberg News meldt op basis van gegevens van CrossBorder Capital dat de uitstroom van kapitaal in augustus is geaccelereerd. Vorige maand trokken beleggers 27 miljard dollar uit het Verenigd Koninkrijk, wat tot uitdrukking komt in de verzwakking van het pond.
6.Jens Weidmann, de president van de Bundesbank en tevens ECB-bestuurslid, heeft gewaarschuwd dat de Duitse economie in de tweede helft van het jaar kan gaan tegenvallen. Ondanks sterker cijfers over de maand juli zal de Duitse economie waarschijnlijk niet aan de verwachtingen voldoen. De Bundesbank voorspelde in juni dat de Duitse economie dit jaar met 1,9 procent zou groeien. In augustus bleek dat de economie in het tweede kwartaal onverwacht met 0,2 procent was gekrompen, waardoor de verwachting te optimistisch was geworden.
7.De economische depressie in de eurozone is het politieke spectrum aan het versplinteren en stimuleert de opkomst van partijen die één ding gemeen hebben: een einde maken aan de huidige status-quo. Uit de euro of uit de EU of zelfs afscheiding van je eigen land.
Opvallend is dat zelfs de sterkste economie in Europa, Duitsland, niet immuun is voor deze ontwikkeling. Afgelopen weekend won de anti-euro partij AfD meer dan 10 procent van de stemmen bij de deelstaatverkiezingen in de Oost-Duitse deelstaten Thüringen en Saksen. In Thüringen was de AfD slechts enkele procentpunten verwijderd van de regerende centrumlinkse SPD.
De AfD lijkt daarmee definitief de rechts-liberale FDP voorbij te hebben gestreefd. Het is goed mogelijk dat de AfD de twee grootste oppositiepartijen – Die Linke en de Groenen – rechts gaat inhalen. Voor de eurozone betekent dat de politieke armslag van bondskanselier Merkel beperkt wordt en dat het Duitse economische beleid nog minder dan momenteel het geval is in dienst zal staan voor de eurozone als geheel.
8.In Griekenland lijkt het al wel verkiezingstijd, want de linkse oppositieleider Alexis Tsipras heeft opgeroepen om de Griekse staatsschuld, die tegenwoordig grotendeels in handen is van Europa en het IMF, grotendeels af te stempelen. De Griekse premier Antonis Samaras vindt dat soort uitspraken niet zo fijn, want dat zou het broze vertrouwen van beleggers in Griekse staatsleningen schaden. Samaras wil dat Griekenland zichzelf op eigen houtje in de markt financiert om de vernedering van een derde pakket noodleningen te voorkomen. Samaras beweerde dan ook dat het economisch programma van Tsipras onmogelijk is uit te voeren zonder opnieuw om een bailout te vragen.
9.Als de inflatie steeds boven de inflatiedoelstelling uitkomt, wat doe je dan als centrale bank? In Brazilië is het meer dan vier jaar geleden dat de inflatie heel eventjes aan de doelstelling van 4,5 procent voldeed. Meestal bedraagt de inflatie meer dan 6 procent. En daarom heeft een adviseur uit het kamp van presidentskandidaat Marina Silva gezegd dat de inflatiedoelstelling maar naar 6,5 procent moet omdat de doelstelling van 4,5 procent “hypocriet”. Misschien kan de ECB het zichzelf ook makkelijk maken en de inflatiedoelstelling verlagen van 2 naar 1 procent nu de inflatie al een jaar lang onder de 1 procent zit en er voorlopig geen verbetering in zit.
10.Europese aandelenbeurzen borduren vanochtend voort op de vorige week ingezette koersdaling. Economisch nieuws uit China afgelopen weekend was tegenvallend. En daarnaast zijn beleggers bevreesd dat de Federal Reserve op woensdag harder op het rempedaal gaat staan en sneller op de eerste renteverhoging gaat aansturen.
Arne Petimezas is analist bij financiële dienstverlener AFS Group. Deze bijdrage is niet bedoeld als advies tot het doen van individuele beleggingen.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl