- Sommige steden zijn onmiddellijk te herkennen aan hun iconische skyline.
- Maar een aantal wolkenkrabbers heeft de tand des tijds niet kunnen doorstaan en is verlaten of nooit helemaal afgebouwd.
- Steden moeten bedenken wat ze met die leegstaande wolkenkrabbers gaan doen.
- Lees ook: Het pronkstuk van de futuristische stad Neom is een kilometerslange horizontale wolkenkrabber: The Line klinkt visionair, maar wie wil daar echt wonen?
Torenhoge wolkenkrabbers zorgen vaak voor een iconische skyline van een stad, maar soms hebben wolkenkrabbers te maken met leegstand of worden ze niet afgebouwd.
Verlaten wolkenkrabbers kunnen een symbool worden voor financiële of sociale problemen. Steden moeten bedenken wat ze ermee willen doen. Sommige torens blijven staan roesten, andere worden gesloopt en een klein aantal wordt opgeknapt.
Halverwege de 20ste eeuw kregen veel oudere gebouwen in de Verenigde Staten de sloopkogel, maar dat is vanuit duurzaamheidsperspectief niet de beste optie, zegt Shawn Ursini van de Council on Tall Buildings and Urban Habitat’s (CTBUH) tegen Business Insider.
“Veel van deze gebouwen hebben nog genoeg leven in zich”, zegt Ursini. “We moeten misschien alleen een beetje creatiever worden over hun toekomstige functie. Over het algemeen wordt nog wel geprobeerd een project af te maken, als het op pauze staat”. Al zijn dergelijk pogingen lang niet altijd succesvol.
Bekijk de slideshow met 10 van de grootste leegstaande of onvoltooide wolkenkrabbers ter wereld:
10 leegstaande wolkenkrabbers die in verval dreigen te raken
10 leegstaande wolkenkrabbers die in verval dreigen te raken
-
Beirut Trade Center, Beiroet, Libanon (140 meter)
Tijdens de Libanese Burgeroorlog (1975-1990) namen sluipschutters hun intrek in een aantal hoge gebouwen in Beiroet in wat bekend is komen te staan als “The Battle of the Hotels.”
De bouw van het 40 verdiepingen tellende Beirut Trade Center, ook bekend als Burj al-Murr ofwel “toren van bitterheid”, begon in 1974, net een jaar voordat de oorlog uitbrak. Op dat moment was het bijna 15 miljoen euro kostende gebouw voor 70 procent voltooid, schreef Executive Magazine in 2004.
Naast kantoorruimte moesten er in het Trade Center ook een bioscoop en een per helikopter bereikbaar restaurant komen.
Architect Camillo Boano en stadsplanner Dalia Chabarek omschrijven het als een met littekens bedekt overblijfsel van de oorlog dat “moeilijk te slopen” of te renoveren is.
Eric Lafforgue/Art in All of Us/Corbis via Getty Images
-
Plaza Tower, New Orleans, Verenigde Staten (162 meter)
Een van de hoogste gebouwen van New Orleans is de laatste tientallen jaren een gevaar geworden.
Hoewel de in de jaren zestig voor omgerekend 15 miljoen euro gebouwde wolkenkrabber ook een aantal wooneenheden telt, was het vooral gebouwd voor kantoren. In 2002 klaagden huurders van het gebouw, waaronder het kantoor van de officier van justitie, dat ze ziek werden van de giftige schimmels. In de nasleep van de orkaan Katrina werd het gebouw gestript van zowel schimmel als asbest.
Maar daarmee waren de problemen niet voorbij. Zo werd in 2021 een fietser geraakt door een van het gebouw gevallen paneel, was er in 2022 een grote brand en overleed in 2023 een man die van een van de verdiepingen naar beneden viel.
Momenteel bereidt de stad de sloop van het gebouw voor, hoewel de huidige eigenaar nog altijd hoopt een koper te vinden.
Stephen Lew-USA TODAY Sports via Reuters
-
900 Chestnut, St. Louis, Verenigde Staten (180 meter)
In 2022 schreef Rosin Preservation in een rapport dat 909 Chestnut Street in St. Louis, ook bekend als One AT&T Center, moest worden toegevoegd aan The National Register of Historic Places.
Het in 1985 voltooide gebouw is een van de hoogste gebouwen van de staat Missouri. Het heeft “een fortachtige basis” en een “gevel die verder lijkt te reiken dan je zou verwachten, ogenschijnlijk tot in het oneindige”, stond in het rapport.
AT&T vernieuwde in 2017 zijn huurcontract niet en sindsdien staat het gebouw leeg. In 2024 kocht de Goldman Group 909 Chestnut voor 3,6 miljoen dollar een fractie van de prijs in 2006 van 205 miljoen dollar.
“Voor die prijs denk ik dat het gebouw een schone lei is, want je koopt het bijna voor niks”, zegt Ursini.
Het vastgoedbedrijf hoopt er 600 appartementen, pickleballvelden en een bioscoop in te kunnen vestigen.
Isabella Pino/REDA/Universal Images Group via Getty Images
-
Sathorn Unique, Bangkok, Thailand (185 meter)
Het in de volksmond als de “Ghost Tower” van Thailand bekendstaande gebouw dateert uit de jaren negentig. Het 47 verdiepingen gebouw was voor 80 procent af toen in 1997 de Aziatische financiële crisis uitbrak.
De architect is ook aangeklaagd voor een nooit uitgevoerd moordcomplot, al werd hij daar later van vrijgesproken.
Nu het onvoltooide luxe appartementengebouw ernstig in verval is geraakt, riskeren waaghalzen verwondingen bij de verkenning van de verlaten toren. Blootliggende kabels en roestig metaal zijn maar twee van de vele gevaren die het gebouw telt.
Sakchai Lalit/AP
-
Centro Financiero Confinanzas, Caracas, Venezuela (190 meter)
Het 45 verdiepingen tellende gebouw dat ook wel bekendstaat als ‘Torre de David’ wordt vaak omschreven als de grootste sloppenwijk ter wereld.
Bankier David Brillembourg hoopte met de toren een Venezolaanse versie van Wall Street te creëren, maar de financiële crisis in het land en de dood van Brillembourg maakten in 1994 een einde aan de bouw.
Slate schreef in 2014 dat zo’n 3.000 mensen hun intrek hadden genomen in het betonnen geraamte van een gebouw en er een woongemeenschap met elektriciteit, supermarktjes en stromen water van hadden gemaakt. Maar het gebouw werd als onveilig bestempeld en de bewoners moesten in datzelfde jaar 2014 vertrekken.
In 2018 raakten een aantal bovenste verdiepingen beschadigd door een krachtige aardbeving.
Carlos Garcia Rawlins/Reuters
-
1 Seaport, New York, Verenigde Staten (204 meter)
Appartementen in 1 Seaport kosten tussen de 1,5 miljoen dollar en 20 miljoen dollar en hebben een indrukwekkend uitzicht, ruim 3 meter hoge plafonds en luxe extra’s als een infinity pool. Kopers hebben daar honderdduizenden dollars voor aanbetaald.
Toen duidelijk werd dat de wolkenkrabber aan het wegzakken was en naar links overhelde, begonnen aannemers en projectontwikkelaars elkaar de schuld te geven.
Een advocaat die betrokken is bij een van de vele rechtszaken rond 1 Seaport omschreef het gekantelde gebouw als een banaan. De bouw ligt sinds 2020 stil.
Gary Hershorn/Getty Images
-
Oceanwide Plaza, Los Angeles, Verenigde Staten (206 meter)
Het uit drie torens bestaande onvoltooide Oceanwide Plaza is bekend vanwege de vele graffiti en beschilderingen aan de buitenkant. Afgelopen jaar gingen een paar waaghalzen zelfs basejumpen vanaf de top.
Het ambitieuze complex zou naar verwachting 1 miljard dollar gaan kosten en was bedoeld om luxe appartementen en een vijfsterren-hotel te herbergen. Het was voor ongeveer 60 procent af toen de bouw in 2019 werd stilgelegd. Oceanwide Holdings, het bedriijf achter de torens, vroeg vorig jaar faillissement aan.
Het afmaken van het project zou volgens The Wall Street Journal zo’n 800 miljoen dollar kosten.
Patrick T. Fallon/AFP via Getty Images
-
Ryugyong Hotel, Pyongyang, Noord-Korea (330 meter)
Het hoog boven de omliggende gebouwen uitstekende piramidevormige Ryugyong Hotel heeft de bijnaam “Hotel of Doom” gekregen, omdat het al lang leegstaat en niet af is.
De bouw van het 105 verdiepingen hoge gebouw in de Noord-Koreaanse hoofdstad Pyongyang begon in 1987, onder het bewind van Kim Il-sung, de opa van Kim Jong-un. In 1992 zorgde de economische depressie als gevolg van het ineenstorten van de Sovjet-Unie ervoor dat de bouw werd stilgelegd. Er waren toen nog geen ramen geplaatst en het beton was nog niet bedekt.
Sindsdien is de bouw meerdere keren voortgezet en weer gepauzeerd en het is onduidelijk of en wanneer het gebouw af is en open gaat. In 2008 meldde Reuters dat het zo’n 2 miljard dollar zou kosten om het hotel af te bouwen.
“Het was heel kaal”, zei touroperator Simon Cockerell na een bezoek in 2023 tegen 9news.com.au over de betonnen kolos. Maar aan de buitenkant is er propaganda te zien op gloednieuwe LED-schermen.
Feng Li/Getty Images
-
SkyCity, Mandaluyong, Filipijnen (335 meter)
Dit project is nooit van de grond gekomen.
De ontwikkelaars van SkyCity wilden het hoogste gebouw van de Filipijnen bouwen. Ze waren van plan een wolkenkrabber van 77 verdiepingen neer te zetten met een hotel, chique appartementen en een bar.
Huizenbezitters in de directe omgeving klaagden toen de bouw in 1997 begon, onder meer over de gigantische schaduw die het 335 meter hoge gebouw zou gaan veroorzaken.
Er volgde een langdurig juridisch gevecht en de financiering van het 85 miljoen kostende project droogde op. De bouwplek is nu niets meer dan groot bemost gat.
TanMan/Getty Images
-
Goldin Finance 117, Tianjin, China (596 meter)
Er komt niets in de buurt van de hoogte van de roestige onvoltooide Goldin Finance Tower in de in het noorden van China gelegen stad Tianjin. Er zouden een hotel, appartementen en kantoren in moeten komen.
De bouw begon in 2008. Bovenop het gebouw moest een diamantvormig atrium komen dat zou moeten denken aan een glimmende edelsteen bovenop een wandelstok.
Vanaf het observatieplatform van het atrium zouden bezoekers indrukwekkende uitzichten hebben op het stadscentrum. Maar halverwege het vorige decennium kreeg Goldin Group, de projectontwikkelaar achter de wolkenkrabber, financiële problemen.
Toen zou het bijna 10 miljard euro hebben gekost om het project af te maken, schreef Forbes in 2022.
“De buitenkant is niet beklad en het gebouw staat te wachten totdat de bouw hervat wordt”, zegt Ursini. Maar het staat m0menteel nog altijd leeg.
Costfoto/NurPhoto via Getty Images