Bedreigde diersoorten leggen uiteindelijk regelmatig het loodje, hopelijk geldt dat niet voor een lijst van 12 dieren die nu met uitsterven worden bedreigd.
Elke dag verliest onze planeet diersoorten. En dagelijks worden ook weer nieuwe diersoorten met uitsterven bedreigd door stropers, klimaatverandering en het slinken van hun habitat.
Diersoorten met die weinig benijdenswaardige status belanden steevast op de zogeheten Rode Lijst van de International Union for Conservation (IUCN). Deze lange lijst van bedreigde diersoorten is ’s werelds meest uitgebreide inventarisatie van de staat waarin de instandhouding van planten, dieren en schimmels verkeren.
Dit is een lijst van 12 bedreigde diersoorten waarmee het hard bergafwaarts gaat. Van sommige soorten die met uitsterven worden bedreigd, wist je waarschijnlijk überhaupt niet dat ze bestonden.
Met dank aan Simone Scully
De Borneose Orang Oetan
De Borneose Orang Oetan komt, de naam zegt het al, uitsluitend voor op wat vroeger Borneo heette en vandaag de dag Kalimantan. De Borneose Orang Oetan (Pongo pygmaeus) heeft een breder gezicht en een kortere baard dan zijn Sumatraanse neef.
Vorig jaar juli veranderde het IUCN de status van deze rode kolos in ernstig bedreigd. De populatie is sinds 1950 met 60 procent teruggelopen en de Scientific American denkt dat dat aantal met nog eens 22 procent afgenomen zal zijn in 2025.
Belangrijkste oorzaak dat deze aap tot de bedreigde diersoorten hoort? Verlies van hun leefomgeving door snelle ontbossing van het tropisch regenwoud voor de aanleg van rubber- of palmolieplantages en stroperij. Om de zaak nog wat erger te maken: Orang Oetans krijgen slechts om de 6 a 8 jaar een jong. Daarmee is de Orang Oetan het zich traagst voorplantende landzoogdier op aarde.
Pika
Ili pika (Ochontana iliensis) is een klein zoogdier van zo'n 20 centimeter lang dat voorkomt in het Tianshan gebergte, in de afgelegen Chinese provincie Xinjiang. Het diertje leeft op rotsachtige berghellingen van grassen die hij op grote hoogte vindt. Er zijn minder dan 1000 exemplaren over en daarom staat het in deze lijst.
Het diertje werd pas in 1983 ontdekt, maar hun aantal is sindsdien met 70 procent afgenomen, aldus CNN. Klimaatverandering is de grote boosdoener. Stijgende temperaturen dwingen de pika hoger in de bergen te wonen. Wat ook niet helpt zijn overbegrazing en luchtvervuiling.
Reuzenotter
De reuzenotter, Pteronura brasiliensis, is de grootste otter ter wereld en komt alleen voor in Zuid-Amerika. Er zijn exemplaren bekend van 180 centimeter.
Van oudsher worden de otters bejaagd om hun pels, daardoor liep hun aantal sterk terug en behoren ze nu tot de bedreigde diersoorten op deze lijst. Weliswaar worden ze niet meer bejaagd, maar ze blijven zeldzaam omdat hun natuurlijke habitat stelselmatig verdwijnt.
Met name vissers zien de otters als een plaag, ook het delven naar goud in hun leefgebied bedreigt de dieren: goud wordt gewonnen met kwik dat in meren en rivieren terecht komt.
Amoerluipaard
Het solitaire Amoerluipaard (Panthera pardus orientalis) is een van 's werelds meest bedreigde grote katten. Het heeft een dikke gele of roestrode vacht, weegt zo'n 54 kilo, kan sprongen maken van meer dan 6 meter en behaalt snelheden van 59 kilometer per uur.
De panter wordt alleen nog maar aangetroffen in het Amoerbekken in Oost-Rusland. In China is het dier al uitgestorven en uit Korea is het ook al verdwenen. Volgens het Wereld Natuur Fonds (WNF) leven er nog 60 exemplaren in het wild en is het dus een van de meest ernstig bedreigde diersoorten.
Zwartvoet-fret
Deze marterachtige, Mustela nigripes, is de enige inheemse fretachtige van Noord-Amerika. Ze hebben een bruin lijf, zwarte poten, een zwarte stip op de staart en een zwart masker. Het zijn zeer gespecialiseerde vleeseters, wilde prairiehonden vormen meer dan 90 procent van hun dieet.
Ziekte en verlies van habitat zijn de belangrijkste bedreigingen en redenen dat deze fret op deze lijst staat. Ook is de prairiehond jarenlang vergiftigd waardoor de zwartvoet-fret zijn belangrijkste voedselbron verloor.
Tweemaal eerder was de fret bijna uitgestorven, maar speciale fokprogramma's hebben dat voorkomen. Vandaag de dag leven er zo'n 300 tot 400 zwartvoet-fretten in het wild. Stuk voor stuk nakomelingen van de 18 fretten waarmee in de jaren 80 een fokprogramma werd gestart.
Darwins vos
De vos is vernoemd naar zijn ontdekker Charles Darwin die het diertje in 1834 beschreef. De Lycalopex fulvipes komt op slechts twee plaatsen in Chili voor: het Nahuelbuta Nationale Park en het eiland Chiloè. Dit donkerkleurige wezen op korte pootjes jaagt bij voorkeur bij zonsopkomst en zonsondergang.
De vos wordt beschouwd als een zogeheten paraplusoort. Dit betekent dat bescherming van het dier en de bossen waar hij leeft meteen een geheel ecosysteem in stand houdt en beschermt. Volgens de IUCN wordt de vos bedreigd door biotoopvernietiging, jacht en dieren die oorspronkelijk niet in hun habitat thuishoren - en dan zijn met name honden de schuldige.
Sumatraanse neushoorn
De Sumatraanse neushoor (Dicerorhinus sumatrensis) is de enige Aziatische neushoorn met twee hoorns. Het is meteen de kleinste soort neushoorn, het dier leeft geïsoleerd in de dichtbegroeide gebergten van Indonesië, Maleisië en mogelijk Myanmar. Ze zijn herkenbaar aan hun lange haren. Deze houden de modder vast die het dier afkoelt en beschermt tegen insecten.
Samen met de Javaanse en de Borneose neushoorn behoort de Sumatraanse neushoorn tot de ernstig bedreigde diersoorten op deze lijst. Naar schatting zijn er nog maar 220 tot 275 exemplaren over, aldus het WNF. Ze worden vooral geschoten om hun hoorn, en er is geen enkele aanwijzing dat de populatie stabiel is. In gevangenschap hebben de afgelopen 15 jaar slechts twee vrouwtjes een jong gekregen.
Bengaalse gier
Schubdier ofwel pangolin
Pangolins leven solitair in bossen en graslanden. Het lichaam van de nachtdieren is met schubben bedekt en ze hebben lange, kleverige tongen om mieren en termieten mee op te slurpen. Ze zijn ongeveer zo groot als een huiskat en zien er met hun schubben een beetje uit als een artisjok op poten. Als ze bang zijn, rollen ze zich op tot een bal om zichzelf te verdedigen.
De schubdieren zijn te vinden in Azië en Afrika en worden bedreigd omdat ze in toenemende mate slachtoffer zijn stropers vanwege hun vlees en pantser. Volgens CNN is de pangolin zelfs het meest verhandelde zoogdier ter wereld. Naar schatting worden er jaarlijks zo'n 100.000 dieren gevangen.
Saola
Ontdekt in mei 1992, wordt de saola (Pseudoryx nghetinhensis) ook wel de Aziatische eenhoorn genoemd. Het bestaan van het zoogdier verkeert in kritieke toestand en de keren dat het is gespot, zijn zeldzaam. Sterker, de saola is zo zeldzaam dat wetenschappers het dier maar vier keer in het wild hebben gezien, zegt het Wereld Natuur Fonds.
Zowel mannetjes als vrouwtjes saolas hebben op hun kop twee hoorns en witte accenten. Verder lijken ze op antilopen, hoewel ze familie zijn van de runderen. Ze leven in de wouden van Vietnam en Laos. Volgens de IUCN zijn saolas bedreigd omdat er op ze wordt gejaagd en staan ze daarom op deze lijst. Daarbij valt hun habitat uiteen door menselijke activiteiten, zoals de bouw van wegen en gebouwen.
Californische Bruinsvis ofwel vaquita
En de laatste in deze lijst van bedreigde diersoorten: De Peruaanse zwarte spinaap
De populatie spinapen, ook wel bekend als rode aap of Guyana spinaap, is volgens de IUCN gehalveerd in de afgelopen 45 jaar. Ze worden bedreigd door stropers en het uiteenvallen en de vernietiging van hun leefomgeving.
